Những cách bù nước điện giải cho trẻ hiệu quả nhất

Khi trẻ bị ốm sốt, tiêu chảy sẽ dẫn tới tình trạng bị mất nước và suy giảm sức khỏe. Trong số những cách bù nước điện giải cho trẻ thì ORS sẽ đặc biệt hiệu quả trong việc rút ngắn thời gian điều trị bệnh và cũng là một phương pháp hiệu quả thay thế cho truyền dịch.

Khi trẻ bị ốm sốt, tiêu chảy sẽ dẫn tới tình trạng bị mất nước và suy giảm sức khỏe

Hành trình chăm sóc và nuôi dạy con cái, các bậc cha mẹ luôn cảm thấy lo lắng tới rất nhiều vấn đề, từ những vết cắn nhẹ của côn trùng chi tới bệnh cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, trong quá trình điều trị, ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý, thuốc kháng sinh thì nhiều người cũng thường hay bỏ qua những kiến thức về mất nước của cơ thể.

Nước có một vai trò rất quan trọng đối với tất cả các hoạt động sống của cơ thể. Nước sẽ giúp cho máu lưu thông, nuôi dưỡng tế bào ở khắp cơ thể. Chất điện giải có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự hằng định của áp suất thẩm thấu khoảng chất. Chính vì thế, khi cơ thể bị mất nước và chất điện giải sẽ dễ dàng bị rơi vào tình trạng suy kiệt, nếu tình trạng suy kiệt sẽ có thể dẫn đến tử vong.

Khi trẻ bị nôn mửa, tiêu chảy thì điều quan trọng nhất chính là bổ sung vào cơ thể lượng nước đã bị mất đi. Phương pháp thường được sử dụng đối với những trẻ trên 6 tháng tuổi chính là thường xuyên uống những ngụm nước nhỏ. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra liên tục thì sẽ phải cho trẻ sử dụng những chất bù điện giải.

Giải pháp ORS là gì?

ORS là một hỗn hợp muối có bao gồm muối, đường, kali, khoáng chất dạng bột giúp cho cơ thể của trẻ có thể bổ sung được lượng chất lỏng và muối khoáng đã bị mất đi khi trẻ bị sốt, nôn, tiêu chảy. Đây cũng chính là một giải pháp giúp cho cơ thể giữ được lượng nước nhờ vào các chất điện phân.

Nếu như để cho trẻ bù nước bằng cách uống nước lọc sẽ có thể khiến cho cơ thể bị hạ natri trong máu. Nhẹ thì sẽ gây ra đau đầu, mất cân bằng, giảm khả năng suy nghĩ; nặng thì sẽ khiến cho trẻ bị hôn mê, co giật, lú lẫn.

Sử dụng dung dịch Oresol có chứa muối, kali, clorua đúng cách để bổ sung cho trẻ sẽ giúp trẻ duy trì được sự cân bằng chất lỏng chiếm 70% trọng lượng của cơ thể.

Bổ sung dung dịch Oresol chứa muối (natri), kali, clorua đúng cách cho phép duy trì sự cân bằng chất lỏng chiếm 70% khối lượng cơ thể. \\

ORS chính là thuốc bột dạng uống có tác dụng bù dung dịch khi pha cùng với nước sẽ thành Oresol. Tổ chức y tế thế giới đã đưa ra hướng dẫn về một loại ORS mới có các thành phần thẩm thấu giống như ORS thông thường nhưng thay đổi về hàm lượng để có thể hòa cùng với nước có nồng độ muối, đường thấp hơn, giúp rút ngắn thời gian trẻ bị tiêu chảy và giảm tỷ lệ trẻ bị bệnh cần phải truyền dịch.

Khi nào cần cho trẻ uống ORS

Cần phải chú ý quan sát các triệu chứng của trẻ, nếu như thất trẻ xuất hiện những dấu hiệu sau đây có nghĩa là đang bị mất nước ở mức độ báo động và cần phải cho trẻ uống ORS ngay:

Không đi tiểu thường xuyên được.
Không có nước mắt khi khóc.
Môi xuất hiện vết nứt nẻ.
Mắt trẻ khô, nhìn mờ.

Khi cơ thể của trẻ bị mất nước cũng có thể gây ra những triệu chứng sau đây:

Đầu có những điểm mềm.
Tim đập loạn nhịp.
Tay chân lạnh.
Mắt trũng.

Sử dụng ORS kịp thời có thể phòng ngừa được những biến chứng nghiêm trọng và cần phải đưa trẻ đến cơ sở y tế để được tham khắm kịp thời.

Cách tạo dung dịch bù nước tại nhà

Chúng ta có thể hòa ½ thìa muối cùng với 6 thìa đường vào 1 lít nước lọc. Hãy đảm bảo lều lượng đường và muối vì nếu như nhiều muối hơn sẽ khiến cơ thể đào thải nhiều canxi qua phần và nhiều đường hơn sẽ khiến cho tình trạng bị tiêu chảy của trẻ càng trầm trọng hơn. Lưu ý, không được sử dụng thêm các chất hóa học, rau củ quả, trái cây hay bất kỳ một loại gia vị nào vào trong dung dịch.

Trên thực tế có những loại nước có hiệu quả giống như Oresol giúp cơ thể của trẻ sẽ không bị mất quá nhiều nước khi bị tiêu chảy hoặc sốt cao

Dung dịch có thể thay thế Oresol

Trên thực tế có những loại nước có hiệu quả giống như Oresol giúp cơ thể của trẻ sẽ không bị mất quá nhiều nước khi bị tiêu chảy hoặc sốt cao như:

Gruels (hỗn hợp pha loãng nước với ngũ cốc)
Cháo cà rốt, cháo muối.
Nước gạo rang muối.
Nước dừa.
Sữa mẹ.

Cách sử dụng Oresol cho trẻ bị sốt, tiêu chảy

Trẻ bị nôn nhiều hoặc tiêu chảy kéo dài sẽ khiến cho cơ thể bị mất nước và chất điện giải. Nếu như các mẹ sử dụng đúng liều lượng Oresol sẽ giúp cho trẻ tỉnh táo hơn và có thể nhanh chóng trở lại hoạt động bình thường.

Khi trẻ bị nôn sẽ khiến cho dạ dày bị thích mạnh nên các mẹ tuyệt đối không được cho trẻ uống Oresol ngay sau khi nôn. Càng cho uống trẻ sẽ càng nôn nhiều khiến cho trẻ càng thấy khát hơn và khát lại muốn uống. Hậu quả của điều này chính là làm cho tình trạng của trẻ trở nên trầm trọng hơn.

Tốt nhất, các mẹ nên đợi khoảng từ 10 đến 30 phút sau khi trẻ hết nôn và tiêu chảy sau đó mới từ từ cho trẻ uống từng ngụm nhỏ. Liều lượng thuốc cho trẻ uống cũng cần phải tính toán kỹ lưỡng tình trạng mất nước của trẻ là nặng hay nhẹ. Đối với những trẻ bị mất nước ở mức độ nhẹ sẽ sử dụng khoảng 50ml/kg, mức độ vừa là 100ml/kg, nếu trẻ bị mất nước nặng cần phải đến bệnh viện để truyền dịch và điều trị. Để xác định được tình trạng mất nước có thể dựa vào trọng lượng cơ thể bị hụt của trẻ, nếu bị hụt 5% là mức độ nhẹ, từ 5-10% là mức độ vừa, 10-15% là mức độ nặng.

Đối với những trẻ dưới 1 tuổi cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ
Trẻ trong độ tuổi từ 1 - 2 tuổi sẽ uống 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần 50ml
Trẻ trong độ tuổi từ 2 - 6 tuổi sẽ uống 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần 100ml
Trẻ trong độ tuổi từ 6 - 12 tuổi sẽ uống 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần 150ml
Những trẻ trên 12 tuổi sẽ có thể uống thuốc theo nhu cầu

Bù nước trong 4 giờ đầu tiên khi mất nước là điều vô cùng quan trọng. Nếu như trẻ bị mất 500ml nước thì trong 4 giờ đầu tiên sẽ cần phải bù khoảng 250-300ml. Nên cho trẻ uống từng thìa dung dịch, mỗi lần chỉ nên uống 1-2 thìa cà phê và mỗi lần cho trẻ uống nên cách nhau 10-15 phút. Tiếp tục cho trẻ uống cho đến khi có thể tiếp nhận được mức thấp nhất là 200ml dung dịch trong 4 giờ đầu tiên. Khi thể trạng của trẻ vẫn còn mệt mỏi thì mẹ cần phải khống chế lượng dung dịch cung cấp cho trẻ đúng theo quy định để trẻ không bị nôn hết ra.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng dung dịch Oresol

Rửa tay xà phòng trước khi pha chế.
Không đun sôi dung dịch đã pha.
Không dùng thực phẩm chức năng thay thế Oresol.
Chỉ sử dụng dung dịch Oresol đã pha trong 24 giờ.
Khi cho trẻ uống, nếu trẻ vẫn nôn ói thì hãy chờ khoảng 10 phút rồi cho trẻ uống tiếp.
Cho trẻ dùng thêm các chất lỏng khác như nước trái cây, sữa để nâng cao sức đề kháng.
Không được tự ý chia nhỏ gói Oresol vì sẽ khiến cho các thành phần không được đồng nhất. Hãy đọc kỹ hướng dẫn để nắm được tỷ lệ pha chính xác như thế nào.
Không được pha Oresol đặc hơn chỉ định vì nó sẽ làm tăng áp lực thẩm thấu máu khiến cho các tế bào bị mất nước teo lại. Biểu hiện của trẻ khi gặp phải tình trạng này chính là da bị nhăn nheo, mắt khô trũng.

Không nên xem nhẹ tình trạng mất nước ở trẻ. Các mẹ cũng cần phải lưu ý rằng dung dịch Oresol không phải là thuốc và không thể điều trị được bệnh tiêu chảy mà chỉ có thể ngăn ngừa được tình trạng mất nước của cơ thể tránh dẫn tới những biến chứng suy kiệt về sự khỏe. Khi thấy trẻ đã có dấu hiệu phục hồi cần để cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ đồng thời cung cấp chất dinh dưỡng hợp lý để trẻ hồi phục lại nhanh chóng.

Cao đẳng Y Dược HCM tổng hợp