Gãy liên mấu chuyển là chấn thương xuất hiện ở người cao tuổi, làm tăng nguy cơ tàn tật đồng thời có phương pháp điều trị hiệu quả. Người bệnh cần kết hợp phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển để hồi phục sức khỏe nhanh chóng và đảm bảo điều trị bệnh.
1. Gãy liên mấu chuyển là gì?
Gãy liên mấu chuyển là chấn thương xảy ra tại vùng mấu chuyển tại đầu của xương đùi. Đây là một trong 4 vùng quan trọng của đầu xương đùi là: Cổ xương đùi, chỏm xương đùi, vùng mấu chuyển và vùng dưới mấu chuyển.
Gãy liên mấu chuyển xương đùi là tình trạng khá phổ biến, chiếm 55% trong trường hợp gãy xương đầu trên xương đùi. Phổ biến nhất xảy ra với người lớn tuổi và phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới gấp 2-3 lần.
Nguyên nhân gãy liên mấu chuyển ở người cao tuổi có thể do trượt chân ngã hoặc do tai nạn sinh hoạt hàng ngày ngã đập háng xuống sàn nhà, nhà tắm...
Có thể bạn đang muốn xem về Kỹ thuật phục hồi chức năng sau gãy xương khuỷu tay an toàn
2. Nguyên tắc phục hồi chức năng sau gãy liên mấu chuyển
- Phục hồi lại chức năng và tầm vận động của khớp háng
- Tăng cường sức mạnh các nhóm cơ khớp háng, cơ mông và khung chậu.
- Khôi phục lại dáng đi bình thường cho bệnh nhân
- Người bệnh được trở lại hoạt động và sinh hoạt bình thường.
- Hạn chế các tai biến do bất động lâu ngày
3. Những biện pháp phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển
3.1. Phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển sau gãy xương
- Nhiệt trị liệu: Dùng túi chườm nóng và nhiệt nóng trị liệu vùng khớp háng, cơ vùng đùi.
- Để hạn chế nguy cơ viêm phổi cần kết hợp vỗ rung giúp long đờm.
- Phòng ngừa nguy cơ loét do tỳ đè thì người bệnh cần thay đổi tư thế nằm thường xuyên.
- Vận động khớp: Được chỉ định sớm sau mổ khoảng 3 ngày, kết hợp vận động chủ động hay thụ động nhờ sự giúp đỡ của kỹ thuật viên hoặc người nhà. Chú ý đến việc tập co duỗi khớp gối hoặc khớp háng mỗi lần khoảng 45 giây, ngày 4-5 lần, mỗi lần tập khoảng 10 đến 15 phút. Bên cạnh đó, khi tập vận động khớp cổ chân cần chú ý đến động tác gập mu chân.
- Tăng sức cơ: Thực hiện bài tập co duỗi khớp gối hay tập co cơ tĩnh giúp người bệnh co cơ mà tránh phát sinh vận động. Cách thực hiện là bệnh nhân nằm ngửa gồng cơ trong vòng từ 5 đến 10 giây, có thể thực hiện khoảng 10 đến 15 lần. Tốt nhất hãy tập sớm tránh hiện tượng teo cơ.
- Trong vòng 6 tháng đầu thì phải tập nạng gỗ hoặc tập đi thanh ngang đầu trên của nạng giúp tựa bên lồng ngực, duy trì dáng đi thẳng và mắt nhìn thẳng phía trước, hai vai ngang bằng đồng thời không cúi nhìn xuống chân.
- Sau 6 tháng, người bệnh có thể tập đi chịu sức nặng cơ thể một phần có thể hỗ trợ bằng nạng. Tiếp theo hãy tăng dần sức nặng cơ thể lên khớp háng mà không dụng nạng.
- Trường hợp liền xương vững thì có thể tập những động tác bao gồm ngồi xuống, đứng lên, tăng leo cầu thang. Nên chú ý đến tình trạng sức khỏe để có thời gian tập luyện hợp lý.
- Nếu như vết mổ lành không bầm tím thì người bệnh có thể kết hợp xoa bóp nhẹ nhàng, tránh dùng cồn hoặc các loại dầu cao.
3.2. Phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển sau bó bột
- Sau bó bột từ 24 - 48 tiếng thì người bệnh có thể tập đi lại. Có thể dùng nạng, làm tăng sức cơ vùng khớp háng và đùi. Tập đi bằng nạng tương tự như các trường hợp sau phẫu thuật kết hợp xương.
- Người bệnh sau khi tháo bột thì cần phải gia tăng tập vận động khớp háng, khớp gối, tập tăng sức mạnh của cơ, xoa bóp và chườm ấm nhẹ nhàng giúp tăng lưu thông máu.
3.3. Phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển sau phẫu thuật thay khớp háng
- Các bài tập phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển tương tự như sau khi phẫu thuật kết hợp xương. Người bệnh chú ý thời gian tập đi lại càng sớm thì thời gian phục hồi nhanh hơn.
- Sau 3 ngày phẫu thuật, người bệnh có thể tập đi lại bằng khung tập đi hoặc bằng nạng.
- Thực hiện những động tác tăng vận động khớp bao gồm co duỗi tăng dần tầm vận động nhằm giúp đạt tầm vận động như bình thường.
- Từ tuần thứ 4, bệnh nhân có thể đi lại bình thường, tập tăng cường sức cơ với các bài tập đạp xe tại chỗ để tăng dần theo sức chịu đựng.
Tìm hiểu ngay Các phương pháp phục hồi chức năng gãy xương đòn
4. Lưu ý khi phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển
Các bài tập phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển sau đó rất quan trọng để tăng cường giãn cơ, tăng tuần hoàn máu, đồng thời giúp làm giảm đau và đề phòng nguy cơ do nằm lâu hoặc bị teo cơ cứng khớp.
- Người bệnh chú ý nên tập sớm nhất có thể bởi thời gian càng lâu thì người bệnh càng tăng khả năng bị teo cơ cứng khớp cao. Điều đó khiến hạn chế khả năng phục hồi của bệnh nhân.
- Duy trì bài tập đều đặn hàng ngày qua đó giúp tăng dần theo sức chịu đựng. Mỗi giai đoạn thực hiện bài tập phù hợp khác nhau, nên tập theo đúng hướng dẫn, đề phòng tai biến khi tập không đúng cách.
- Người bệnh chú ý tập vận động tăng cường sức cơ đồng thời tăng tầm vận động của khớp.
- Không dùng các loại thuốc bôi, đắp các loại lá, cao không rõ nguồn gốc.
- Chú ý tránh bắt chéo chân phẫu thuật sang bên chân lành.
- Tránh ngồi thấp, háng bị gấp quá 90 độ.
- Không xoay chân phẫu thuật vào trong.
- Không gập lưng xuống quá nhiều hoặc gập đùi vào bụng khiến cho góc đùi và thân người nhỏ hơn 90 độ.
- Tránh ngồi trên chiếc ghế không có tay vịn bởi điều đó khiến cho bệnh nhân gặp khó khăn khi đứng dậy.
- Khi đi vệ sinh: Tránh ngồi lên bồn cầu thấp mà phải ngồi trên bồn cầu cao để đùi không bị gấp quá 90 độ.
- Tránh cúi người quá thấp để nhặt đồ dùng hay vì lý do nào khác.
Xem và tìm hiểu Hướng dẫn bài tập Phục hồi Chức năng tại nhà an toàn, hiệu quả
5. Trường CĐ Y Khoa Phạm Ngọc Thạch tuyển sinh CĐ Kỹ thuật Phục hồi chức năng
Trong số các trường đào tạo lĩnh vực Y Dược hiện nay thì trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch là một trong số ít ngôi trường được đánh giá cao về chất lượng. Đây được xem là cái nôi cung ứng nguồn nhân lực ngành Y Dược cho ngành Y Tế hiện nay phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe trên cả nước.
Hiện nay, trường đào tạo 4 chuyên ngành chính là: Cao đẳng Dược, Cao đẳng Điều Dưỡng, Cao đẳng Kỹ Thuật Phục hồi Chức năng và ngành Y sỹ Y học cổ truyền...theo hình thức xét học bạ. Thí sinh chỉ cần đỗ tốt nghiệp THPT là hoàn toàn có thể theo học.
Trong đó, ngành Kỹ thuật Phục hồi Chức năng là một ngành mũi nhọn, được yêu cầu cấp thiết về số lượng cũng như chất lượng để phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe. Điểm mạnh của ngành học này đó là giúp người bệnh hồi phục những chức năng bị giảm, hoặc bị mất như ban đầu và trở lại cuộc sống bình thường.
Với chất lượng đào tạo chuyên sâu, chú trọng vào thực hành, sinh viên Cao đẳng Kỹ thuật Phục hồi Chức năng của trường được đánh giá cao về chất lượng chuyên môn với kỹ năng thực hành. Qua đó sẽ phục vụ tốt cho nhu cầu công việc hiện nay.
Thông tin phục hồi chức năng gãy liên mấu chuyển trên đây hi vọng sẽ hữu ích với bạn đọc. Bệnh nhân cần phải kết hợp các bài tập kiên trì theo chỉ dẫn của các bác sĩ. Đừng quên theo dõi bài tiếp theo cập nhật kiến thức liên quan nhé. Chúc bạn sức khỏe!