Phục hồi chức năng trật khớp vai là các bài tập vận động quan trọng để hồi phục chức năng vai, đưa người bệnh trở về sinh hoạt và lao động bình thường. Tuy nhiên để các bài tập diễn ra an toàn và hiệu quả, thì người bệnh cần được thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ nhé.
1. Mục tiêu tập vận động khớp vai sau chấn thương
Sau thời gian phẫu thuật hoặc chấn thương thì bác sĩ sẽ chỉ định các bài tập phục hồi chức năng khớp vai nhằm giúp bệnh nhân trở về lao động, sinh hoạt và giải trí bình thường.
Thực hiện bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai an toàn và hiệu quả, người bệnh cần phải được tập dưới sự giám sát và chỉ dẫn của các bác sĩ. Nhất là với những bác sĩ phục hồi chức năng nhằm chọn lọc được những động tác tập tốt nhất qua đó giúp phục hồi tối đa chức năng cho người bệnh, dựa trên những mục tiêu cần đạt được:
- Sức mạnh: Tăng cường sức mạnh các cơ quanh khớp vai, để khớp vai ổn định. Bên cạnh đó thì các cơ này cần tập mạnh nhằm giúp làm giảm đau cũng như làm giảm các tổn thương thêm;
- Tính linh hoạt của khớp vai: Một số cơ được kéo căng có kiểm soát được xem là một quá trình quan trọng nhằm giúp phục hồi vận động cơ và giảm đau cho bệnh nhân cũng như tăng cường sự linh hoạt của khớp vai, từ đó sẽ tránh được sự tổn thương thêm;
- Trong bài tập phục hồi chức năng vai cần phải chú trọng đến nhóm cơ: Cơ tròn, cơ Delta; cơ Thang; cơ Dưới gai; cơ Trên gai; cơ Dưới vai; cơ Tam đầu (sau cánh tay); cơ Nhị đầu (trước cánh tay).
Bạn xem thêm về Các kỹ thuật phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai an toàn
2. Kế hoạch thực hiện các bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai
2.1. Bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai bằng cách xoay trong vai tư thế nằm nghiêng:
Nhóm cơ tập: Cơ dưới vai, cơ tròn lớn.
Cách tập:
- Người bệnh hãy nằm nghiêng trên nền cứng, đặt tay đau ở bên dưới còn khuỷu tay vuông góc;
- Nâng cẳng tay lên từ từ với tạ theo chiều ngang cơ thể, tiếp theo hãy xoay cánh tay và vai. Tiếp theo bạn hãy trở lại vị trí ban đầu rồi tập động tác tiếp theo.
Chú ý: Không xoay người khi nâng tạ lên.
2.2. Động tác bắt chéo tay
Nhóm cơ tập: Phần sau cơ delta, xuất hiện cảm giác bị căng phần sau vai khi tập
Cách tập:
- Thư giãn khớp vai sau đó hãy đưa một tay bắt chéo qua ngực từ từ càng xa càng tốt. Tiếp theo hãy giữ cánh tay ở phần trên khuỷu;
- Trong vòng 30 giây thì bạn hãy giữ và kéo giãn cánh tay và tiếp theo hãy thư giãn trong 30 giây;
- Lặp lại thay đổi tay.
Lưu ý: Với bài tập này thì người bệnh lưu ý không nên kéo, đẩy hoặc cử động vùng khuỷu tay.
2.3. Động tác xoay trong vai
Nhóm cơ tập: Cơ dưới vai.
Cách tập:
- Lấy một cây gậy nhỏ, để phía sau lưng, dùng tay đau để nắm ở cuối cây gậy còn tay kia sẽ cầm vào vị trí gần với tay đau nhất;
- Dùng lực tay để kéo cây gậy về phía tay lành gần nhất có thể theo chiều dọc, tuy nhiên không bị đau ở khớp vai phải;
- Với động tác trên được giữ trong 30 giây và thư giãn 30 giây, sau đó hãy lặp lại động tác 4 lần mỗi bên.
Chú ý: Không xoắn vặn cây gậy.
2.4. Bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai bằng dao động cánh tay:
Nhóm cơ tập: Cơ delta, cơ trên gai, cơ dưới gai, cơ dưới vai.
Cách tập:
- Dùng bên tay lành để bám vào bàn, ghế hay một vật cố định nào đó để hỗ trợ động tác. Còn tay bệnh sẽ được cử động tự do ở bên thân mình;
- Cánh tay được đung đưa nhẹ nhàng như con lắc theo hướng ngang, vòng tròn và hướng trước sau.
Chú ý: Tay bệnh không được sử động ra sau lưng để tránh bị giới hạn bởi khớp gối.
2.5. Động tác căng giãn vai tư thế nằm:
Nhóm cơ tập: Cơ tròn bé và cơ dưới gai khiến cho bạn có cảm giác căng phần sau trên ngoài vai khi tập.
Cách tập:
- Người bệnh nằm nghiêng trên bàn, đặt thân người lên cánh tay của bạn, lấy gối kê lên đầu cho tiện;
- Lấy tay không đau để đè vào tay đau xuống dưới cho đến khi thấy đau;
- Động tác này cần giữ trong vòng 30 giây sau đó thư giãn trong 30 giây và lặp lại trong vòng 4 lần trong 1 đợt, mỗi ngày nên tập 3 lần.
2.6. Động tác tập chèo thuyền:
Nhóm cơ tập: Cơ thang giữa và dưới.
Hướng dẫn tập động tác chèo thuyền phục hồi chức năng trật khớp vai:
- Lấy một dây thun để cột vào tường hay vào một vị trí chắc chắn, động tác này có thể tập tại các trung tâm tập thể hình có dây lò xo hoặc dây thun;
- Đứng cách cột dây thun khoảng 3 bàn chân;
- Cầm dây tập bằng tay đau sau đó kéo về phía sau với tay sát thân mình.
Chú ý: Khi tập cần giữ chắc phần vai và không đè vào bàn tay hay bẻ cổ tay xuống.
2.7. Bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai tác động xương bả vai:
Nhóm cơ cần phục hồi chức năng trật khớp vai: Cơ thang giữa, cơ răng cưa.
Hướng dẫn cách tập phục hồi chức năng trật khớp vai:
- Người bệnh có thể nằm sấp, xuôi dọc cánh tay 2 bên thân mình, vai sát mặt giường;
- Nâng vai từ từ lên khỏi mặt giường cao nhất có thể rồi giữ trong 10 giây, tiếp theo hãy thư giãn và làm động tác tiếp theo. Thực hiện khoảng 10 lần.
Chú ý: Không nhún vai về phía tai.
2.8. Bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai bằng cách co, kéo khớp vai
Nhóm cơ tập: Cơ bậc thang giữa, cơ răng cưa.
Cách tập:
- Người bệnh được nằm trên giường hoặc trên bàn, tay đau thả tự do bên mép giường;
- Tay đau cầm tạ, sau đó nâng vai lên tối đa có thể rồi từ từ hạ xuống.
Chú ý: Không nhún vai về phía tai.
Tìm hiểu thêm về các bài tập phục hồi chức năng cứng khớp gối an toàn
2.9. Bài tập phục hồi chức năng trật khớp vai bằng co duỗi vai:
Nhóm cơ tập: Cơ thang giữa và dưới, cơ tròn nhỏ, cơ trên gai, cơ deltoid ngực.
Hướng dẫn cách tập:
- Người bệnh vẫn nằm sấp trên bàn hoặc xuống giường, đặt cánh tay đau bên ngoài mép giường và có thể được vận động tự do.
- Nâng cánh tay với khuỷu tay lên từ từ theo hướng thẳng tới ngang mắt nếu có thể. giữ tư thế này trong vòng 2-5 giây, tiếp theo hãy thư giãn trở về vị trí ban đầu.
Chú ý: Nên tập với trọng lượng nhẹ và không dùng tạ.
2.10. Động tác xoay ngoài:
Nhóm cơ tập: Cơ trên gai, cơ tròn nhỏ.
Cách tập:
- Dùng tay đau để cầm một đầu cây gậy còn tay kia cầm ở đầu còn lại bằng 2 khuỷu tay vuông góc;
- Cầm gậy được di chuyển theo chiều dọc sao cho tay đau di chuyển ra phía ngoài tối đa;
- Giữ động tác này trong vòng 30 giây, sau đó thư giãn cơ tay khoảng 30 giây và lặp lại như trên.
Chú ý: Giữ hông thẳng và không xoắn vặn gậy.
3. Học Kỹ Thuật Phục Hồi chức năng trật khớp vai
Tại các bệnh viện, cơ sở y tế hiện nay càng chú trọng đến ngành Kỹ thuật phục hồi chức năng hiện nay. Thông qua ngành này thì người bệnh sẽ được phục hồi toàn diện các chức năng bị giảm hoặc bị mất với hiệu quả lâu dài, không bị tác dụng phụ.
Với tầm quan trọng của ngành này, Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch đi đầu trong công tác tuyển sinh Cao đẳng Kỹ Thuật Phục Hồi chức năng với điều kiện đơn giản:
- Thí sinh đã tốt nghiệp THPT
- Thí sinh không vi phạm pháp luật hay đang nằm trong thời gian thi hành án.
- Thí sinh có sức khỏe tốt.
Ngôi trường này được bộ Lao động Thương binh và Xã hội tin tưởng và đánh giá cao từ những ngày đầu thành lập. Với trọng trách cao cả đào tạo đội ngũ nhân lực ngành Y Dược thì nhà trường ngày càng cải tiến phương pháp giảng dạy. Cùng với đó là bổ sung thêm về cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ phục vụ cho sinh viên theo học ngành này.
Nếu bạn yêu thích khối Y Dược thì có thể đăng ký thêm một trong các ngành: Cao đẳng Dược, Cao đẳng Điều dưỡng và Trung cấp Y Học cổ truyền đều xét tuyển thẳng với thí sinh tốt nghiệp THPT.
Đừng bỏ lỡ cơ hội được khoác trên mình chiếc áo Blouse trắng cao quý khi đăng ký online TẠI ĐÂY.
Phục hồi chức năng trật khớp vai là cách cần thiết để người bệnh sau chấn thương có thể hoạt động bình thường. Đừng quên theo dõi bài viết tiếp theo mà Cao đẳng Y Dược HCM tổng hợp để cập nhật thông tin hữu ích khác nhé!