Các kỹ thuật phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai an toàn

Viêm quanh khớp vai là sự tổn thương phần mềm quanh khớp gây đau tại bao khớp, gân, cơ, dây chằng... Ngoài phương pháp điều trị thì người bệnh cần kết hợp bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai an toàn để mang lại hiệu quả tốt nhất.

1. Nguyên nhân viêm quanh khớp vai và các thể bệnh

Bệnh viêm quanh khớp vai thường xảy ra nhất là với những người trong độ tuổi từ 40-60 tuổi, chiếm khoảng 3-5%. Bệnh thường xuất hiện ở nam giới hơn nữ. Dưới đây là các thể viêm quanh khớp vai xảy ra:

• Viêm quanh khớp vai thường là do viêm dây chằng quanh khớp, viêm gân với triệu chứng đau, không yếu cơ và không có hạn chế vận động vai.
• Viêm quanh khớp vai thể cấp nguyên nhân do viêm túi thanh mạc cấp tính xuất hiện các triệu chứng đau dữ dội, đau đột ngột, người bệnh mất ngủ vì đau, có thể lan rộng khắp vai, xuống tay và lên cổ, xuống tận bàn tay, làm mất vận động cánh tay. Người bệnh thường để tay áp sát thân, tránh những tác động của vai tay vì đau.
• Viêm quanh khớp vai thể giả liệt do đứt toàn phần gân cơ chóp xoay hay đứt bán phần với những biểu hiện đau, mất vận động chủ động nâng cánh tay về trước hoặc xoay ngoài chủ động khớp vai và dạng vai sang ngang.
• Viêm quanh khớp vai thể đông cứng do viêm mạn tính, co thắt bao khớp gây dày bao khớp với những biểu hiện hạn chế cử động khớp vai mọi hướng, nhất là xuất hiện những động tác bao gồm gãi lưng, chống nạnh, gài dây áo lót hoặc với tay lên cao...

Tuy nhiên, có thể xác định được những nguyên nhân chủ yếu từ thoái hóa, chấn thương, viêm gân hoặc vôi hóa phần mềm, vận động khớp vai nhanh hoặc mạnh đột ngột, thời tiết lạnh ẩm, với những bệnh lý của khớp vai, bệnh cột sống,...

Có thể bạn đang muốn xem Các bài tập vật lý trị liệu thoái hóa khớp gối an toàn

2. Các kỹ thuật phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Thực hiện phương pháp và kỹ thuật phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai như sau:

2.1. Bài tập vật lý trị liệu viêm quanh khớp vai

• Phương pháp chống viêm tại chỗ bằng hồng ngoại, sóng ngắn, Parafin, siêu âm nhằm giúp giãn cơ, giảm đau, chống viêm và giảm xơ dính.
• Điện phân dẫn thuốc nhằm giúp chống viêm, giảm đau.
• Điện xung giúp làm giãn cơ và giảm đau.

2.2 Vận động trị liệu

• Tăng tầm vận động khớp qua bài tập kéo giãn bao khớp, di động khớp.
• Chủ động tập với những dụng cụ: ròng rọc, gậy, dây, thang tường giúp làm tăng tầm vận động khớp đồng thời tăng cường nhóm cơ vùng vai.
• Bài tập Codman đong đưa khớp vai: có khả năng làm giảm đau buốt khớp vai rất tốt cũng như cải thiện tình trạng giới hạn tầm vận động khớp vai.

2.3 Hoạt động trị liệu

Người bệnh sẽ được thực hiện mọi hoạt động sinh hoạt hằng ngày sử dụng tay bao gồm chải tóc, mặc áo quần, tắm rửa...

3. Bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vau nhằm điều hòa chức năng của bộ phận này. Nhằm giúp tăng cường hiệu quả bài tập này thì người bệnh nên thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ, bác sĩ vật lý trị liệu nhằm đưa ra bài tập tốt nhất để phục hồi tối đa cho bệnh nhân.

Thời gian tập như sau: Kiên trì thực hiện trong vòng 4-6 tuần, mỗi tuần tập từ 3-5 lần nhằm duy trì chức năng vận động và sức mạnh của vai. Các bài tập được thực hiện dưới đây:

3.1. Bài tập co, kéo khớp vai

Cơ chính chịu tác động: Cơ răng cưa và cơ bậc thang giữa.

Cách thực hiện như sau:

• Người bệnh nằm trên giường hoặc trên bàn, tay đau thả tự do bên mép giường.
• Một tay cầm tạ để nâng vai lên tối đa có thể rồi lại từ từ hạ xuống.

Chú ý: Không nhún vai về phía tai.

3.2. Bài tập xoay trong với gậy phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Cơ chính chịu tác động: Cơ dưới vai.

Cách thực hiện:

• Bạn hãy lấy một cây gậy nhỏ đặt phía sau lưng, còn tay đau dùng nắm ở cuối cây gậy, còn tay kia cầm vào vị trí gần tay đau nhất.
• Kéo cho cây gậy về phía tay lành theo chiều dọc xa nhất có thể, tuy nhiên tránh để đau buốt khớp vai.
• Giữ tư thế trong vòng 30 giây và thư giãn 30 giây rồi tập động tác tiếp theo.

Chú ý: Không xoắn vặn cây gậy.

3.3. Bài tập kéo căng tư thế nằm phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Cơ chính chịu tác động: Cơ tròn nhỏ và cơ trên gai.

Cách thực hiện như sau:

• Người bệnh hãy nằm nghiêng sang hướng vai đau, cánh tay đặt vuông góc với thân đồng thời gấp khuỷu góc 90 độ, đầu đặt trên gối thật thoải mái.
• Dùng một bên tay khỏe để hỗ trợ xoay tay đau ép xuống giường, sao cho không gây đau.
• Giữ nguyên tư thế 30 giây rồi thư giãn 30 giây, tiếp tục thực hiện động tác tiếp theo.

Chú ý: Tránh co cổ tay và không đè ép lên khớp cổ tay.

3.4. Bài tập xoay trong và ngoài tư thế nằm

Tác động chính lên nhóm cơ: Cơ dưới vai, cơ deltoid trước và cơ ngực.

Cách thực hiện:

• Người bệnh chú ý ằm ngửa trên nệm cứng.
• Dang tay đau khoảng 90 độ so với cơ thể đồng thời gấp khuỷu tay sao cho vuông góc với cánh tay và cẳng tay để các ngón tay hướng lên trên. Vận động cẳng tay từ từ lên xuống theo một góc tối đa 45 độ.

Chú ý: Có thể dùng tạ tay giúp tăng độ kháng lực.

3.5. Bài tập xoay trong với giải thun

Nhóm cơ chính chịu tác động: Cơ dưới gai và cơ ngực lớn.

Cách thực hiện như sau:

• Lấy 1 giải thun cầm bên tay đau
• Người bệnh trong tư thế đứng sao cho khuỷu tay vuông góc và ép sát cánh tay vào người.
• Xoay người rồi từ từ kéo băng thun sát vào phía trước thân mình, giữ nguyên tư thế trong vòng 30 giây sau đó hãy trở lại vị trí ban đầu để tiếp tục làm động tác tiếp theo.

Chú ý: Luôn ép khuỷu tay phía bên thân mình.

3.6. Bài tập xoay ngoài với giải thun

Tác động vào nhóm cơ chính: Cơ tròn nhỏ, cơ trên gai và cơ Deltoid phần trước.

Cách thực hiện như sau:

• Với dụng cụ là dây thun, bệnh nhân đứng theo tư thế thẳng
• Các tập là giữ dây thun rồi kéo ra phía ngoài. Giữ nguyên tư thế trong vòng 30 giây, thư giãn rồi tiếp tục động tác tiếp theo.

Chú ý: Ép cánh tay sát người khi làm động tác.

3.7. Bài tập dao động cánh tay

Tác động lên nhóm cơ chính: Cơ trên/ dưới gai, Cơ deltoid, cơ dưới vai.

Cách thực hiện như sau:

• Bên tay lành sẽ bám vào bàn, ghế hay một vật chắc chắn để hỗ trợ động tác. Vận động tự do tay đau bên thân mình trong tư thế hơi cúi xuống và giữ lưng thẳng.
• Dao động cánh tay nhẹ nhàng vai đau theo hướng trước sau, vòng tròn hoặc chiều ngang.

Chú ý: Không dao động tay ra sau lưng đồng thời tránh bị giới hạn bởi khớp gối.

3.8. Bài tập co duỗi vai phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai

Nhóm cơ chịu tác động: Cơ tròn nhỏ, cơ thang giữa và dưới, cơ trên gai và nhóm cơ deltoid ngực.

Cách thực hiện:

• Người bệnh nằm sấp trên bàn hoặc giường, cánh tay đau với ra ngoài mép giường rồi có thể vận động tự do.
• Từ từ nâng cánh tay và khuỷu tay sao cho thẳng, nâng cánh tay tới ngang mắt khi có thể. Giữ nguyên tư thế trong vòng 2-5 giây, sau đó thư giãn rồi trở về vị trí ban đầu.

Chú ý: Bài tập với trọng lượng nhẹ nhất, không dùng tạ.

3.9. Bài tập chèo thuyền

Tác động lên nhóm cơ chính: Cơ bậc thang giữa và dưới.

Cách thực hiện:

• Lấy một dây thun để cột vào tường hay một vị trí chắc chắn, bạn có thể tập ở nhà hay trung tâm thể hình có dây lò xo và dây thun.
• Đứng cách xa khoảng 3 bàn chân so với vị trí cột dây thun.
• Dùng tay đau để cầm dây tập, sau đó kéo về phía sau với tay sát thân mình.

Chú ý: Giữ chắc vai khi tập.

Bạn có thể tham khảo các bài tập phục hồi chức năng khớp khuỷu tay an toàn

4. Học Kỹ thuật Phục hồi Chức năng ở đâu TPHCM?

Trường Cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch hiện nay đang hoạt động dưới sự chỉ đạo của Bộ lao động Thương binh và Xã hội, chỉ đạo tuyển sinh 4 ngành chính là Cao đẳng Dược, Cao đẳng Điều Dưỡng, Cao đẳng Kỹ Thuật Phục hồi Chức năng và ngành Y sỹ Y học cổ truyền.

Chương trình xét tuyển Cao đẳng Kỹ Thuật Phục hồi Chức năng dựa trên hình thức xét học bạ. Thí sinh chỉ cần đảm bảo là đã đỗ tốt nghiệp THPT là có thể đăng ký ngay được.

Trong hệ thống Y tế hiện nay thì ngành Kỹ thuật Phục hồi Chức năng được đánh giá là một ngành mũi nhọn, đáp ứng yêu cầu cấp thiết về số lượng cũng như chất lượng phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe.

Điểm mạnh của ngành học này đó là giúp người bệnh hồi phục những chức năng bị giảm, hoặc bị mất như ban đầu và trở lại cuộc sống bình thường.

Với chất lượng đào tạo chuyên sâu, chú trọng vào thực hành, sinh viên Cao đẳng Kỹ thuật Phục hồi Chức năng của trường được đánh giá cao về chất lượng chuyên môn với kỹ năng thực hành. Qua đó sẽ phục vụ tốt cho nhu cầu công việc hiện nay.

Với bài tập phục hồi chức năng viêm quanh khớp vai trên đây, Cao đẳng Dược HCM hi vọng giúp bệnh nhân được phục hồi nhanh chóng và đảm bảo. Tuy nhiên, những bài tập này cần phải kiên trì thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ!