Trần bì có tác dụng gì? Một số bài thuốc chữa bệnh từ trần bì

Trần Bì là gì? Tác dụng của Trần bì như thế nào? Trần bì dược liệu dùng để làm gì? Một số cách làm trần bì sẽ được Trường Cao đẳng Y Dược HCM chia sẻ chi tiết trong bài viết này.

Trần bì là cái tên khá xa lạ, thực chất thì đây là vỏ quả quýt phơi khô khá quen thuộc với mỗi gia đình. Trong y học hiện nay, thì vỏ quýt hay trần bì ứng dụng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh tuyệt vời và rất tốt cho cơ thể. Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé. 

Trần bì là gì?

Trong y học cổ truyền, trần bì là cái tên gọi khác của một số tên như quả trần bì, quảng trần bì, tân hội bì. Còn ở trong dân gian thường gọi là vỏ quýt, bạn có thể dùng để làm thuốc với tên là Quýt Hương Cần, thuộc họ nhà Cam, có tên khoa học là Citrus Deliciosa Tenore.

Đặc điểm của trần bì

Cây quýt có hình dáng nhỏ, thường có gai trên thân với các lá được mọc so le nhau, ở mép lá thường có răng cưa, và mùi thơm khá đặc biệt. Hoa quýt thường có màu trắng, nhỏ, và mọc đơn ở kẽ lá. Quả trần bì thường có màu vàng cam, hình tròn, quả quýt được chia thành các múi nhỏ, và có nhiều hạt. Vỏ quýt có vỏ mỏng, trơn nhẵn, và chúng có hơi bị hơi sần sùi.

Bạn có thể sử dụng quả trần bì để làm thuốc với màu nâu đỏ hoặc đỏ có nếp nhăn lại với khá nhiều lỗ hình tròn nhỏ. Khi được phơi khô thì vỏ trần bì thường khá giòn, dễ bẻ gãy và có mùi thơm dễ chịu. Bạn có thể dùng sống hoặc để sao vàng lên để dùng dần. Bên cạnh đó, bạn có thể tẩm mật ong hay muối vào quả trần bì rồi sao qua.

Phân bố và thu hái trần bì

Cây quýt thường cho trái vừa để ăn và có thể dùng để làm thuốc. Cây trần bì xuất hiện khá nhiều tại các vùng miền Bắc hay miền Trung,… Người dân thường có thể hái quả hàng năm và sau khi thu hoạch thì họ sẽ tách vỏ để phơi khô và thái nhỏ.

Giá trị dinh dưỡng của quả trần bì

Một số nghiên cứu về khoa học cho biết, trong vỏ quýt có chứa các thành phần bao gồm từ 1,5 đến 2% tinh dầu. Trong đó có chứa những chất như limonene, thymol, terpineol, alcohol, octeanol, benzyl, citronella,…

Bên cạnh đó thì quả trần bì còn chứa 61,25% nước và thành phần bốc hơi bôm gào như vitamin A, B, besperidin, với khoảng 0,8% tro. Theo đó thì các nước phương Tây thường sử dụng quả trần bì để làm nguyên liệu chế biến chocolate.

Trong Y học cổ truyền hiện nay cho biết về quả trần bì thường có vị cay, đắng, tính ôn, đồng thời chúng mang lại công dụng chữa viêm phế quản, kháng khuẩn cực kỳ tốt, tiêu hóa kém, tiêu đờm, ợ hơi bụng đầy trướng. Trong dân gian thì quả trần bì có tác dụng chống say tàu, say xe rất hiệu quả.

>> Tham khảo thêm: Cây thảo quyết minh có tác dụng gì? Một số bài thuốc chữa bệnh hiệu quả

Trần bì có tác dụng gì?

Theo dược sĩ các Trường Cao đẳng Y Dược HCM, trần bì khá thông dụng và tốt cho cơ thể với tác dụng dưới đây:

Tác dụng của trần bì trong Đông y:

Trong đông y, trần bì có vị cay, đắng và tính ôn, do vậy mà chúng có tác dụng rất tốt trong việc giải độc rượu, tiêu đờm, lợi phế khí, lợi tiểu tiện, chữa trị bàng quang lưu nhiệt, chữa trướng bụng, tiêu hóa kém.

Tác dụng của trần bì trong y học hiện đại:

• Trong quả trần bì có chứa hàm lượng tinh dầu khá cao, chúng có tác dụng kích thích đường tiêu hóa, và sự tiết dịch vị, làm giãn cơ trơn dạ dày và ruột.
• Trần bì có tác dụng kích thích lớp niêm mạc của đường hô hấp, do vậy mà chúng dùng để tiêu viêm, giúp loãng đờm, đồng thời giúp ruột tăng tiết dịch vị, hạ cơn hen suyễn, giãn phế quản.
• Trần bì có thể để ức chế sự sinh trưởng và phát triển của trực khuẩn và tụ cầu khuẩn.
• Trần bì dùng để chống dị ứng, lợi mật, đồng thời giúp ức chế cơ trơn của tử cung
• Một số thí nghiệm trên chuột nhắt, cho thấy vỏ quýt rất tốt để chống lở loét, kháng viêm, đồng thời có khả năng giảm tiết dịch ở dạ dày cũng như giúp chữa lành các vết loét
•  Những thí nghiệm khác trên chó và thỏ, đều cho thấy tác dụng hưng phấn tim, ức chế tăng huyết áp, dạ dày đều không bị ảnh hưởng khi tiêm thuốc vào tĩnh mạch.
• Bên cạnh đó thì các bạn có thể dùng vỏ quýt để làm tinh dầu xông nhà, làm sạch không khí rất tốt cho cơ thể.

Trần bì dược liệu dùng để làm gì?

Tác dụng của trần bì để trị ho có đờm

Trần hồng bì dùng để trị ho do viêm phế quả, bạn hãy chuẩn bị những nguyên liệu như: bột gừng, 5g trần bì, mật ong hoặc một số lát gừng sau đó cho vào sắc ấm với nước để sắc nước uống hàng ngày. Bạn hãy đun cho đến khi có mùi hương thơm tỏa ra thì dừng.

Nước uống sắc từ trần bì được dùng hằng ngày và nên uống nước sắc khi còn nóng sẽ mang lại hiệu quả hơn. Bên cạnh đó bạn có thể sử dụng một quả trần bì, hãm trong nước sôi và đường cát, có thể dùng mỗi buổi tối và trước khi đi ngủ để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Trần bì có tác dụng trị viêm phế quản

Bạn có thể chuẩn bị các nguyên liệu: 10g bán hạ, trần bì 7g, 5g cam thảo với 10g phục linh. Những nguyên liệu này bạn hãy rửa sạch rồi sắc thành nước uống hàng ngày rất tốt cho cơ thể. Đặc biệt nên uống khi còn nóng thì dừng, dùng hằng ngày để mang lại hiệu quả tốt nhất.

Điều trị đầy bụng, ăn không tiêu

Chuẩn bị bài thuốc được dùng để điều trị đầy bụng và chứng khó tiêu, các bạn hãy chuẩn bị những nguyên liệu dưới đây: 5g trần bì và vài lát gừng tươi hoặc có thể phơi khô.

Tất cả những nguyên liệu trên được dùng với một lượng nước sôi vừa đủ. Bạn có thể sử dụng khi gặp phải chứng đầy bụng và khó tiêu sẽ mang lại hiệu quả.

Hướng dẫn cách làm trần bì

Trước tiên, bạn hãy chuẩn bị nguyên liệu rồi đem rửa sạch giúp làm giảm đi độ the một chút, đồng thời để bỏ bớt tinh dầu. Đợi vỏ quýt được ráo nước thì bạn hãy thái thành sợi to bản chừng 2cm - 3cm. Đun một nồi nước sau đó cho vỏ quýt vào đun trong vòng 10 phút. Tiếp theo bạn hãy vớt ra rửa lại với nước sạch nhằm giúp loại bỏ chất đắng sau đó để ráo.

Cho tiếp vỏ quýt vào nồi rồi cho thêm đường với một ít nước lọc, sau đó đặt lên bếp và đun sôi nhằm giúp đường tan chảy hết sau đó hãy hạ nhỏ lửa lại. Khi thấy vỏ quýt chuyển màu trong đồng thời sao cho nước đường sệt lại giống siro thì bạn hãy tắt bếp.

Vớt trần bì ra sau đó đợi chúng khô và nguội. Tiếp theo bạn hãy cho đường vào một tô lớn, đổ trần bì đã nguội vào, tiếp theo hãy trộn đều nguyên liệu lên cho đường bám đều vào vỏ như vậy sẽ hoàn tất được công đoạn này. Nguyên liệu này có thể bảo quản trong hũ thủy tinh, đậy nắp kín và dùng dần. Món ăn này có tác dụng tiêu đờm, giúp chữa hôi miệng, thanh phế quản rất tốt.

Trần bì là nguyên liệu được xem là rất tốt cho cơ thể, với nhiều công dụng chữa bệnh rất tốt. Nếu có thắc mắc gì bạn hãy để lại câu hỏi dưới comment để được giải đáp nhé. Chúc bạn sức khỏe!