Chỉ số ALT là gì? Xét nghiệm ALT tăng cao bao nhiêu là nguy hiểm?

ALT là một loại chỉ số men gan, được sử dụng để đánh giá tình trạng tổn thương gan và các vấn đề liên quan. Vì thế, xét nghiệm ALT thường dùng trong chẩn đoán, điều trị các bệnh về gan. Chỉ số ALT cao không chỉ là dấu hiệu cảnh báo các bệnh gan mà còn là báo động nguy hiểm với sức khỏe và tính mạng người bệnh.

1. Chỉ số ALT trong xét nghiệm máu là gì?

Tìm hiểu về chỉ số ALT là gì? Nó báo hiệu về hoạt động gan trong cơ thể như thế nào?

ALT được viết tắt từ enzyme Alanine aminotransferase, loại enzyme này được tìm thấy chủ yếu trong các tế bào gan. Ngoài ra, xét nghiệm gan còn cho thấy ALT tồn tại ở một số cơ quan khác như thận, tim, cơ xương tuy nhiên có số lượng rất nhỏ. Enzym Alanine aminotransferase là một chất xúc tác chuyển đổi acid amin alanine thành L-glutamate và pyruvate. Chúng còn là một chất trung gian quan trọng trong việc sản xuất năng lượng tế bào.

Nồng độ ALT trong máu thấp và ổn định với người khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi chỉ số này tăng lên báo hiệu tình trạng gan nghiêm trọng hơn. Đó là bởi các tế bào gan khi bị tác động nào đó sẽ bị phá hủy khiến cho ALT giải phóng vào trong máu. Bởi vậy người bệnh không được phép chủ quan với tình trạng này nhé.

Vậy xét nghiệm ALT là gì? Loại xét nghiệm này được dùng nhằm phát hiện sự tổn thương gan do việc dùng thuốc, do chấn thương hay bệnh lý nào đó. Những bệnh lý về gan thường gặp liên quan đến nồng độ ALT cao như xơ gan, viêm gan…từ đó làm giảm chức năng gan.

Để đánh giá chính xác tình trạng chức năng và sự tổn thương gan thì bác sĩ có thể chỉ định riêng xét nghiệm ALt hoặc kết hợp với loại xét nghiệm khác. Trong đó, phổ biến nhất là sự kết hợp xét nghiệm này với xét nghiệm AST, là bộ xét nghiệm quan trọng để phát hiện tổn thương gan. 

Tuy nhiên, với gan thì chỉ số ALT đặc hiệu hơn là chỉ số AST. Chúng được đo và so sánh trực tiếp với nhau thông qua tỷ lệ tính toán nhằm phân biệt rõ nguyên nhân gây tổn thương gan mạn tính, xơ gan hay do rượu bia.

Người ta còn dùng xét nghiệm này để so sánh với kết quả xét nghiệm khác như: Bilirubin, tỷ lệ albumin-globulin (tỷ lệ A/G), tổng protein, phosphatase kiềm (ALP), gamma glutamyl transferase (GGT). Từ đó, bác sĩ sẽ xác định được mức độ và nguyên nhân gây tổn thương gan.

Không chỉ vậy, nồng độ ALT còn được áp dụng trong việc theo dõi sự hiệu quả của phác đồ điều trị gan với sự thay đổi phù hợp nhất.

2. Chỉ định xét nghiệm ALT với ai?

Chỉ số xét nghiệm ALT được thực hiện trong các gói khám sức khỏe định kỳ hiện nay. Nhất là với trường hợp có dấu hiệu rối loạn chức năng gan thì không nên bỏ qua.

Chỉ số ALT tăng khi nào? Triệu chứng bất thường của gan cần được kiểm tra và thăm khám:

• Ăn không ngon.
• Ngứa da
• Nước tiểu sẫm màu.
• Yếu đuối, thường xuyên mệt mỏi.
• Buồn nôn, nôn.
• Vàng da.
• Đau, hay đầy bụng.
• Phân màu sáng hoặc có màu đất sét.

Mỗi người sẽ có triệu chứng khác nhau, do vậy bạn không nên chủ quan nếu gặp phải tình trạng bất thường trên. Bạn có thể thực hiện với những loại xét nghiệm khác nếu nghi ngờ mắc bệnh gan. Với trường hợp không có triệu chứng rõ ràng hoặc tổn thương nhẹ thì xét nghiệm chỉ số ALT trong máu vẫn cho thấy tăng. Từ đó có biện pháp điều trị, ngăn chặn sớm, kịp thời nhất.

Nhóm người nguy cơ tổn thương, mắc bệnh gan cần thực hiện xét nghiệm này:

• Người có tiền sử phơi nhiễm virus gan
• Bệnh nhân bị nghiện rượu nặng.
• Béo phì, thừa cân.
• Người bị tiểu đường hay do hội chứng chuyển hóa khác
• Bệnh nhân đang sử dụng thuốc điều trị gây tác dụng phụ, tổn thương gan.

3. Ý nghĩa của xét nghiệm ALT

Xác định chỉ số ALT trong máu là một xét nghiệm quan trọng. Nếu như nồng độ ALT trong giới hạn cho phép được cho là bình thường, không phải dấu hiệu của bệnh lý nào cả. Tuy nhiên bạn không nên chủ quan nếu như chỉ số ALT vượt mức cho phép, điều đó cảnh báo những vấn đề về gan mà họ đang gặp phải.

Nếu chỉ số ALT cao mà không được phát hiện sớm, có biện pháp điều trị kịp thời khiến cho bệnh trở lên mức độ nghiêm trọng hơn. Thậm chí gây suy gan và đe dọa đến tính mạng của bệnh nhân.

3.1. Chỉ số ALT bình thường là bao nhiêu?

Với người khỏe mạnh bình thường thì chỉ số ALT máu ở mức dưới 40 U/L (nữ <37 U/L). Ngoài ra, các chỉ số khác cũng ở mức ổn định là AST ở khoảng dưới 40 U/L; ALP thì vào khoảng 30-115 U/L; GGT dưới mức 60 U/L (nam 11-50 / nữ 07-32 U/L).

Gan đảm nhiệm nhiệm vụ quan trọng trong cơ thể, bao gồm chuyển hóa các chất để bổ sung năng lượng cho cơ thể. Để thực hiện chức năng quan trọng đó thì hệ thống enzym trong gan khá hoàn chỉnh. Với tế bào gan già và chết đi thì chúng sẽ phóng thích vào máu trong ngưỡng nhất định (dưới 40 U/L). Theo đó để xác định chức năng gan ổn định, bình thường cần khác định nồng độ chỉ số ALT, AST, GTT và ALP.

3.2. Chỉ số ALT tăng nhẹ đến trung bình

Chỉ số ALT tăng nhẹ, khoảng dưới 4 lần so với bình thường đánh giá mức độ bệnh nhẹ. Cụ thể như bệnh gan mạn tính như xơ gan, viêm gan mạn, viêm gan cấp sẽ cho thấy nồng độ ALT trong máu tăng không nhiều, gấp dưới 4 lần so với bình thường. Người bệnh nên thực hiện theo phác đồ điều trị của bác sĩ đồng thời kết hợp thực hiện xét nghiệm thường xuyên để theo dõi sự thay đổi.

Những nguyên nhân gây chỉ số ALT tăng nhẹ đến vừa như bệnh gan nhiễm mỡ, tắc nghẽn ống mật. Và những trường hợp lạm dụng nhiều bia rượu sẽ làm tổn thương tim, xuất hiện khối u trong gan.

3.3. Chỉ số ALT tăng cao

Chỉ số ALT cao được xác định khi nồng độ ALT tăng lên gấp 100 lần so với bình thường. Đây là dấu hiệu cảnh báo tình trạng tổn thương gan do thuốc, độc chất, hoại tử tế bào gan, viêm gan virus cấp hoặc mạn tính, trụy mạch kéo dài.

Trường hợp bị viêm gan cấp tính, thì sẽ duy trì chỉ số ALT trong máu cao từ 1 - 2 tháng. Tuy nhiên, sau đó khoảng 3 - 6 tháng thì nồng độ ALT sẽ trở về mức bình thường.

4. Chỉ số ALT bao nhiêu là nguy hiểm?

Xét nghiệm máu để xác định chỉ số ALT, từ đó giúp đánh giá tình trạng men gan và mức độ tổn thương của gan. Thông thường, trong máu của mỗi người chỉ chứa một lượng khá nhỏ ALT khoảng từ 20-40UI/L. Với trường hợp tổn thương tế bào gan thì chúng sẽ được giải phóng rất nhiều trong máu.

Trường hợp chỉ số ATL tăng nhẹ khoảng từ 40-80UL/L cho đến 100-150UL/L thì các bác sĩ sẽ kết hợp xem xét những chỉ số khác để chẩn đoán bệnh từ đó đưa ra liệu pháp điều trị tốt nhất. Vậy chỉ số ALT bao nhiêu là nguy hiểm?

Theo các bác sĩ chuyên khoa, chỉ số ALT ở mức >200UL/L được đánh giá là men gan tăng cao và cực kỳ nguy hiểm. Các bác sĩ sẽ kết hợp theo dõi các chỉ số như AST, ALT và GGT để đánh giá về tình trạng tổn thương gan. Từ đó đưa ra hướng điều trị kịp thời, nếu không sẽ dẫn đến viêm gan cấp hoặc mạn tính, xơ gan thậm chí ung thư gan.

Dựa vào chỉ số ALT trên đây hi vọng sẽ giúp bạn đánh giá được tình trạng sức khỏe gan và có biện pháp điều trị kịp thời. Đừng quên theo dõi bài viết tiếp theo để cập nhật kiến thức hữu ích khác. Chúc bạn sức khỏe nhé!