Tổng hợp những loại thuốc giảm đau có thể gây nghiện

Một số loại thuốc giảm đau không chỉ có tác dụng giảm đau mà còn có thể gây nghiện. Đây được gọi là những loại thuốc giảm đau dạng thuốc phiện và có dược lý học tương tự như những loại thuốc phiện hay morphine.

Một số loại thuốc giảm đau không chỉ có tác dụng giảm đau mà còn có thể gây nghiện

Dưới đây, ban tư vấn của Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc thạch sẽ cung cấp thông tin về một số loại thuốc giảm đau có thể gây nghiện để các bạn có thể nắm được.

Những loại thuốc giảm đau dạng thuốc phiện

Những loại thuốc giảm đau dạng thuốc phiện hay chính là những loại thuốc giảm đau có thể gây nghiện có dược lý học tương tự như những loại thuốc phiện hay morphine. Đây là những loại thuốc thường được chỉ định đối với trường hợp giảm đau mà không cần hạ sốt và cần phải đặc biệt thận trọng khi sử dụng đối với những người bị suy giảm chức năng gan.

Liều lượng và cách sử dụng thuốc

Khi người bệnh bị đau liên tục sẽ cần phải sử dụng thuốc giảm đau liên tục cả ngày lẫn đêm với một liều lượng bổ sung để có thể giảm được những cơn đau. Cần phải duy trì một liều lượng thấp nhất đối với từ bệnh nhân để có thể giảm đau vừa đủ. Thời gian tác dụng của thuốc thường bị đánh giá cao và lượng thuốc giảm đau cần thiết thường bị đánh giá thấp. Nếu như sử dụng thuốc thường xuyên thì cần phải sử dụng thuốc theo một liều lượng đúng với nhu cầu, có thể tăng liều hàng ngày hoặc giảm khoảng cách sử dụng thuốc.

Nếu như sử dụng thuốc với liều lượng tối đa quy định đối với một loại thuốc mà vẫn không thể đạt được tác dụng giảm đau như mong muốn hoặc tác dụng phụ là không dung nạp được thuốc thì cần phải chuyển sang sử dụng một loại thuốc giảm đau khác với liệu lượng giảm đau bằng một nửa liều giảm đau tương đương.

Nếu có thể, nên sử dụng thuốc theo đường uống. Cho bệnh nhân sử dụng thuốc đường tĩnh mạch có một lợi thế chính là có tác dụng tốt đối với những trường hợp khó tiêu, buồn nôn hay hệ tiêu hóa bị giảm hấp thụ. Đầu tiên nên cho người bệnh sử dụng thuốc với một liều lượng thấp nhất sau đó tăng dần lượng thuốc đang dùng cho tới khi đạt được tác dụng giảm đau như mong muốn.

Truyền tính mạch liên tục để có thể tạo ra được sự ổn định về nồng độ thuốc ở trong máu và cho phép điều chỉnh lượng thuốc phù hợp nhất. Nên dùng chất có thời gian phân hủy ngắn như morphine. Giảm đau cho những trường hợp bệnh nhân có điều khiển sẽ được sử dụng nhiều hơn đối với những người bị đau sau mổ và để khống để cơn đau cho những bệnh nhân ở giai đoạn cuối. PCA thường cải thiện được những tác dụng giảm đau, giảm được tình trạng lo lắng cho người bệnh và cho phép dùng tổng liều thấp.

Khi người bệnh bị đau liên tục sẽ cần phải sử dụng thuốc giảm đau liên tục cả ngày lẫn đêm với một liều lượng bổ sung

Các loại thuốc lựa chọn

Morphine tiêm tĩnh mạch thường được sử dụng đối với những trường hợp bị phù phổi cấp hoặc nhồi máu cơ tim cấp với liều lượng 2-4mg tiêm tĩnh mạch trong khoảng 5 phút. Đối với những cơn đau mãn tính nặng có thể sử dụng một chế phẩm giải phóng chậm (50 – 30mg MSIR, uống 4 – 8 giờ/lần. 15 – 120mg MS Contin, uống 12 giờ/lần hoặc một viên đạn hậu môn). Rượu cồn MS có thể có ích ở bệnh nhân bị nghẹn.
Hydromorphone chính là một dẫn xuất rất mạnh của morphine. Có thể sử dụng thuốc để tiêm từ từ vào tĩnh mạch. Ngoài ra cũng có loại đạn hậu môn 3mg.
Meperidine là loại thuốc ít gây ra tình trạng táo bón hay thắt đường mật hơn so với morphine. Thuốc được chống chỉ định đối với những bệnh nhân đang sử dụng chất ức chế monoamine oxidase (MAO inhibitors) và bệnh nhân bị suy thận ((tích tụ các sản phẩm chuyển hóa tích cực gây kích thích thần kinh trung ương và co giật). Nếu như sử dụng liều lặp lại sẽ gây ra tình trạng co giật nhiều hơn. Dùng cùng với hydroxyzine (25 – 100mg tiêm bắp, 4 – 6 giờ/lần) có thể giảm buồn nôn và tăng cường tác dụng giảm đau của meperidine.
Methadone mang lại tác dụng giảm đau rất lớn khi sử dụng thuốc bằng đường uống và giảm được các triệu chứng cắt thuốc đối với các thuốc khác dạng thuốc phiện (nhờ thời gian bán hủy kéo dài của thuốc). Mặc dù thời gian bán hủy thanh thải thuốc kéo dài, nhưng thời gian có tác dụng giảm đau của thuốc lại ngắn hơn nhiều.
Oxycodone và propoxyphene thường được dùng đường uống phối hợp với aspirin và acetaminophen.
Codeine có thể dùng kết hợp với các loại thuốc khác như aspirin và acetaminophen. Đây là thuốc giảm ho có hiệu quả với liều 10 – 15mg uống, 4 – 6 giờ/lần.
Hỗn hợp chất chủ vận và chất đối kháng (butorphanol, nalbuphine, oxymorphone, pentazocine) ít ưu điểm và thường gây ra nhiều tác dụng phụ hơn so với những loại thuốc khác.

Khí sử dụng thuốc cần phải thận trọng điều gì?

Các loại thuốc dạng thuốc phiện chống chỉ định đối với những bệnh nhân cấp tính khi kiểu đau và mức độ đau là những dấu hiệu quan trọng cho chẩn đoán (chấn thương đầu, đau bụng). Những loại thuốc này cũng có thể làm tăng áp lực sọ não.
Liều lượng phải được điều chỉnh đối với bệnh nhân có rối loạn chức năng gan.
Cần phải sử dụng thật thận trọng những lợi thuốc giảm đau có thể gây nghiện đối với những bệnh nhân thiếu máu, suy tuyến yên, bệnh Addison, suy tuyến giáp, bệnh hô hấp (bệnh hô hấp do tắc nghẽn mạn tính, hen, gù vẹo, béo phì nặng), suy nhược, suy dinh dưỡng hoặc tâm phế mạn tính.
Dung nạp thuốc tăng dần khi dùng lâu dài và trùng lặp Với sự xuất hiện của tính phụ thuộc thuốc thực thể.
Một số loại thuốc có thể làm tăng tác dụng phụ của thuốc giảm đau dạng thuốc phiện bao gồm: phenothiazine, thuốc chống trầm cảm, benzodiazepine và rượu.

Trên đây là thông tin về những loại thuốc giảm đau có thể gây nghiện mà các bạn cần phải nắm được. Hy vọng những thông tin trong bài viết sau đây sẽ giúp cho bạn đọc có thêm nhiều kiến thức hữu ích nhất để bảo vệ sức khỏe của mình cùng với những người thân yêu xung quanh.

Nguồn: cao đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp