Tranh cãi nồi chiên không dầu gây nguy cơ ung thư

Mới đây, hiệp hội Người tiêu dùng đã cảnh báo về nguy cơ gây ung thư của hợp chất được tạo ra khi chế biến thực phẩm bằng nồi chiên không dầu, tuy nhiên các nhà sản xuất đã phản đối.

Cụ thể trước đó thì Hiệp hội Người tiêu dùng Hong Kong dựa trên kết quả nghiên cứu ở 12 mẫu phổ biến để đưa ra sự cảnh báo về nồi chiên không dầu.

Theo đó thì một nhóm nghiên cứu đã sử dụng những lát mỏng khoai tây, sau đó dùng nồi chiên không dầu để nấu chín. Tuy nhiên thì kết quả cho thấy khoai tây khi được nấu trong một nửa số thiết bị nghiên cứu thấy có chứa hàm lượng lớn acrylamide, là một chất tự nhiên hình thành trong quá trình chế biến thực phẩm như khoai tây ở nhiệt độ cao. Theo Cơ quan nghiên cứu Ung thư quốc tế (IARC), hoạt chất acrylamide có có liên hệ mật thiết với hình thành một số dạng ung thư ở tử cung, vú, tụy...

Cụ thể, nếu nấu chín khoai tây được chiên qua nồi Imarflex IHF-26E giá 129 USD có lượng acrylamide cao nhất - 7.038 microgam/kg, thì sẽ tăng gấp 13 lần so với mức tiêu chuẩn của EU - 500 microgam/kg. Tiếp theo là mẫu nồi Denki DAF-35 giá 89 USD với 1.475 microgam/kg và đứng thứ ba là mẫu ecHome AF1400BK 1.471 microgam/kg cho kết quả gần gấp ba lần so với tiêu chuẩn châu Âu.

Trước đó, đã công bố một nghiên cứu vào năm 2015 trên tạp chí Journal of Food Science cho biết, hàm lượng acrylamide được hình thành trong quá trình chiên khoai tây bằng nồi chiên không dầu đã giảm đáng kể so với khi chiên ngập trong dầu.

Cũng theo đó thì Giáo sư Nora Tam Fung-yee - Chủ tịch Ủy ban nghiên cứu và thử nghiệm của Hiệp hội Người tiêu dùng Hong Kong kết luận rằng, thực phẩm được chế biến từ nồi chiên không dầu vẫn tốt cho sức khỏe hơn so với cách chiên thông thường. "Dù vậy, trên thực tế thì nồi chiên không dầu vẫn không mang lại kết quả tốt cho sức khỏe. Bởi nó có thể tạo ra những hợp chất gây ung thư như acrylamide, quan trọng là khi chiên những loại thực phẩm bao gồm khoai tây thái mỏng chế biến ở nhiệt độ cao hoặc trong thời gian dài", bà Fung-yee nói. "Các bạn không nên thường xuyên ăn thực phẩm chiên bằng nồi chiên không dầu", bà nhận định.

Cũng theo đó thì khi chế biến bằng nồi chiên không dầu, bạn có thể giảm nguy cơ tạo ra acrylamide bằng cách điều chỉnh thời gian và nhiệt độ nấu. Một số nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, mẫu nồi của Imarflex và điều chỉnh nhiệt độ vừa phải cùng với thời gian chiên ngắn hơn sẽ giúp làm giảm lượng acrylamide trong tiêu chuẩn của EU.

Trong khi đó những công ty có sản phẩm nồi chiên không dầu nằm trong danh sách thử nghiệm phản đối quyết định trên. Cụ thể, Imarflex cho rằng thời gian và nhiệt độ chế biến được đề xuất trong sách hướng dẫn chỉ mang tính chất tham khảo. Đồng thời khuyên người sử dụng nên thái thức ăn với lát dày trước khi chế biến. EcHome chia sẻ thêm trong thời gian chiên khoai tây trong khoảng từ 12 đến 20 phút, mặc dù thời gian nghiên cứu là 23 phút và chưa nhận được phản hồi từ các công ty.

Với hiệu suất nấu ăn tổng thể, nghiên cứu trên 12 mẫu nồi chiên không dầu có giá từ dao động từ 37 đến 268 USD đều cho kết quả tương tự như trên, nhất là khi bạn chế biến chiên đùi gà và chả giò theo bảng hướng dẫn từ nhà sản xuất. Nếu được chiên khoai tây, sẽ làm độ chênh lệch khá đáng kể: cả hai nồi chiên khoai tây đều không chín, còn hai nồi khác chiên chín không đều.

Trước đó, cũng theo báo cáo trên website Medical News Today mặc dù có thể làm giảm khả năng sinh chất độc acrylamide, thì vẫn có nguy cơ hình thành các chất độc tiềm ẩn khác trong nồi chiên không dầu, cụ thể như polycyclic aromatic hydrocarbons và heterocyclic amines. Nghiên cứu cho thấy nguyên nhân nấu thịt ở nhiệt độ cao. Chúng đều có khả năng tăng nguy cơ gây ung thư.

Ngoài ra thì kết quả nghiên cứu tại Hiệp hội Người tiêu dùng Hong Kong cho biết, nồi chiên không dầu tiềm ẩn rủi ro an toàn về sức khỏe. Cụ thể ở nghiên cứu về ba mẫu gồm MF20B của Midea, PAF052017 của Proluxury và HT-AF1200 của Harrow không đủ cách điện giữa dây dẫn với bề mặt của máy, là nguy cơ gây đoản mạch. Đại diện Harrow, Proluxury và Midea cũng cho biết sẽ kiểm soát chặt chẽ đồng thời sẽ cải thiện về quy trình sản xuất qua đó sẽ đảm bảo những sản phẩm của công ty luôn đạt tiêu chuẩn an toàn.

Nồi chiên không dầu có thể làm chín thức ăn với nhiệt độ cao, lên tới 200 độ C. Sau đó, bạn có thể dùng cánh quạt tản nhiệt đều trên bề mặt của thực phẩm, sẽ giúp cho thực phẩm được chín đồng thời tạo bề ngoài giòn giống như cách chiên truyền thống. Trong thời gian chế biến, thiết bị sẽ đốt cháy mỡ và dầu trong thực phẩm. Do vậy mà chỉ cần dùng một thìa dầu bôi thực phẩm, bạn có thể tạo ra thành phẩm có màu sắc và hương vị tương tự khi rán ngập cả chảo dầu.

Hiện nay những nghiên cứu vẫn chưa có kết luận cuối cùng về khả năng biến đổi thực phẩm thành các chất gây ung thư. Theo đó thì các Dược sĩ Cao đẳng Dược Hồ Chí Minh cũng lưu ý mọi người hãy hạn chế ăn thực phẩm chiên nói chung bởi dù được nấu chín bằng hình thức nào, cũng làm tăng nguy cơ béo phì, tăng huyết áp và tim mạch cùng với nhiều loại bệnh khác.