Phương pháp chọc dịch não tủy sống chẩn đoán viêm màng não

Viêm màng não là tình trạng các lớp mô ở xung quanh tủy sống và não bộ bị nhiễm trùng. Phương pháp chọc dịch não tủy sống có vai trò rất quan trọng trong việc chẩn đoán người mắc bệnh viêm màng não.

Phương pháp chọc dịch não tủy sống có vai trò rất quan trọng trong việc chẩn đoán người mắc bệnh viêm màng não

Những xét nghiệm chẩn đoán viêm màng não

Nhiệm vụ của màng não chính là bảo vệ và hỗ trợ cho hệ thống thần kinh trung ương. Các màng não sẽ tạo thành một hàng rào bảo vệ để bảo vệ cho tất cả những cơ quan nhạy cảm của hệ thống thần kinh trung ương chống lại những tổn thương. Không những thế, các màng não còn chứa rất nhiều mạch máu, là nguồn cung cấp máu dồi dào cho các mô ở hệ thống thần kinh trung ương.

Não còn có một chức năng vô cùng quan trọng là tạo ra dịch não tủy. Các khoang của não thấy sẽ được lấp đầy bởi những chất lỏng trong suốt này, các chất lỏng này cũng bao quanh não bộ và tủy sống.

Dịch não tủy có lưu thông các chất dinh dưỡng, loại bỏ chất thải, hấp thụ sốc để bảo vệ và nuôi dưỡng các mô của hệ thống thần kinh trung ương.

Khi một người xuất hiện những triệu chứng nghi ngờ bị viêm màng não thì có thể chẩn đoán bệnh chính xác bằng cách thực hiện những xét nghiệm sau đây:

Chọc dịch tủy sống hay còn thường được mọi người gọi là chọc dịch não tủy. Khi bị viêm màng não, hệ thần kinh trung ương bị tổn thường sẽ khiến cho não tủy cũng có một số thay đổi tương ứng. Phương pháp chọc dịch tủy sống chính là chọc dịch để lấy được tủy sống sau đó thực hiện xét nghiệm để có thể xác định chính xác tác nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng, sự nhạy cảm của vi sinh vật đối với những loại thuốc điều trị. Đây chính là phương pháp quan trọng nhất trong việc chẩn đoán bệnh viêm màng não.
Xét nghiệm vật lý chụp hình (CT, MRI): Phương pháp này thường được dùng để chẩn đoán những biến chứng của bệnh viêm màng não đã gây ra ảnh hưởng đối với não.
Xét nghiệm máu: Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện xét nghiệm máu để đánh giá được mức độ nhiễm trùng. Đối với một số trường hợp xét nghiệm máu cũng có thể xác định được tác nhân gây bệnh.

Tìm hiểu phương pháp Chọc dịch tủy sống

Đối với những bệnh nhân cấp cứu, phương pháp chọc tủy sống có thể sẽ được thực hiện để chẩn đoán một số căn bệnh có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tới tính mạng của người bệnh như: viêm màng não hoặc xuất huyết dưới màng nhện…

Phương pháp chọc dịch tủy sống chính là sử dụng một kim nhỏ để chọc vào vùng lưng dưới và lấy chất dịch bao quanh não bộ, tủy sống. Cây kim sẽ chọc đúng vào túi dịch ở bên dưới của cột tủy sống. Vùng được xem là an toàn nhất khi thực hiện thủ thuật này chính là phần lưng dưới. Sau khi tiến hành thủ thuật, chất dịch nhầy sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để kiểm tra.

Thủ thuật chọc tủy sống cũng giống như thủ thuật gây tê màng cứng hoặc gây tê cột sống để giúp cho các phụ nữ giảm đau trong quá trình sinh nở. Chỉ khác một điều rằng gây tê màng cứng là tiêm thuốc giảm đau vào chất dịch não tủy và chọc dịch tủy sống là lấy mẫu dịch của não tủy sống.

Phương pháp chọc dịch tủy sống có thể thực hiện khi bệnh nhân ở tư thế nằm hoặc ngồi

Cách thực hiện chọc dịch tủy sống

Các bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện thủ thuật này trong khi bệnh nhân đang ở tư thế ngồi hoặc nằm. Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc khử trùng để lau sạch sẽ phần lưng của bệnh nhân sau đó đặt một tấm phủ lên lưng để giúp cho vùng này được vô trùng. Một điều rất quan trọng là bệnh nhân sẽ không được nhúc nhích trong khi bác sĩ đang tiến hành chọc dịch não tủy. Chính vì thế, nếu như bạn đang ở một tư thế không dễ chịu hoặc cần phải cử động vì một lý do nào đó thì hãy nói cho bác sĩ biết.

Trước khi tiến hành thực hiện thủ thật, người bệnh thường được gây tê cục bộ nên sẽ không cảm thấy đau đớn nhiều. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp bệnh nhân sẽ cảm thấy hơi đau và ép nhẹ khi mũi kim chích vào.

Bác sĩ sẽ chích mũi kim giữa đốt sống một cách cẩn thận vào khoảng trống có chứa dịch và lấy khoảng vào ml để tiến hành xét nghiệm. Vì đây là một thủ thuật không hề đơn giản nên có thể sẽ phải thực hiện lại nhiều lần mới có thể lấy được lượng dịch cần thiết.

Sau khi lấy được mẫu dịch tủy, các bác sĩ sẽ rút kim ta và dán băng vào chỗ bị chích. Bệnh nhân hoàn toàn có thể ngồi dậy và hoạt động bình thường nếu muốn.

Chọc dịch tủy sống có nguy hiểm không?

Đầu tiên, các bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim nhỏ để chích gây tê vùng da của người bệnh. Khi kim đâm vào da người bệnh có thể sẽ cảm thấy cảm giác hơi châm chích và điều này sẽ chỉ kéo dài trong khoảng vài giây.

Hầu hết tất cả các trường hợp chọc dịch tủy sống sẽ không cảm thấy đau đớn nhưng sẽ cảm thấy sức ép ở lưng khi chọc kim lấy tủy sống vào. Tùy từng bệnh nhân sẽ có cảm nhận khác nhau. Nếu như bệnh nhân cảm thấy chân bị đau nhói hãy nói ngay cho bác sĩ biết để điều chỉnh lại vị trí của kim để cảm thấy dễ chịu hơn.

Tại phòng cấp cứu, phương pháp chọc dịch tủy sống được thực hiện rất thường xuyên, các bạn hoàn toàn không nên quá lo ngại vì phương pháp này khá an toàn.

Hầu hết tất cả các trường hợp chọc lấy tủy sống đều không xảy ra vấn đề gì và cũng không gây ra kết quả bất lợi đối với tình trạng của người bệnh. Những trường hợp gặp phải biến chứng tổn hại đến cột sống hoặc tổn hại đến dây thần kinh do chảy máu chỉ xảy ra đối với những người bệnh bị chứng rối loạn xuất huyết và cũng rất hiếm khi xảy ra.

Trên đây là những thông tin về chọc dịch tủy sống mà chúng tôi đã tổng hợp lại. Hy vọng bài viết này sẽ giúp cho các bạn có thể nhiều kiến thức hữu ích trong việc bảo vệ sức khỏe của mình.

Nguồn: Cao đẳng Phạm Ngọc Thạch tổng hợp