Những thông tin cần lưu ý khi chụp X-Quang răng

Chụp X-Quang răng là một phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh được sử dụng rất phổ biến hiện nay. Dựa vào những hình ảnh thu được, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác tình trạng của người bệnh và đưa ra phương án điều trị thích hợp nhất. Sau đây chính là những thông tin lưu ý về chụp x-quang răng mà các bạn cần phải nắm được.

Chụp X-Quang răng là một phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh được sử dụng rất phổ biến hiện nay

Chụp X-quang nha khoa là gì?

Chụp X-quang răng sẽ cho chúng ta thấy được hình ảnh bao gồm, xương, răng và mô mềm ở xung quanh rằng để có thể tìm được ra những vấn đề về răng - hàm - miệng. Hình chụp X-quang răng sẽ thấy được những cấu trúc răng ẩn, những khoang hở hay tình trạng mất xương mà chúng ta không thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Chụp X-quang răng cũng thường được chỉ định để theo dõi sau khi người bệnh đã được điều trị nha khoa.

Hiện nay, có rất nhiều loại chụp X-quang răng thường được áp dụng phổ biến. Cụ thể những loại chụp X-quang răng như sau:

Chụp X-quang quanh chóp (periapical): phương pháp này sẽ cho thấy toàn bộ răng cho tới gốc răng cùng với những phần xương hỗ trợ răng. Chụp X-quang quanh chóp thường được sử dụng để phát hiện ra những vấn đề về răng miệng ở trong hàm hoặc dưới nướu như: u nang, mụn nhọt, răng cấm, khối u và những sự thay đổi trong cấu trúc răng có thể gây ra một số bệnh về răng miệng.
Chụp X-quang cánh cắn (cánh cắn – phim sau thân răng): Đây là phương pháp chụp X-quang sẽ cho thấy toàn bộ hàm trên và hàm dưới, cách mà các răng chạm vào nhau như thế nào. Phương pháp chụp X-quang cánh cắn thường được áp dụng đối với những trường hợp muốn kiểm tra vết sâu ở trong răng và các răng ở hàm trên, hàm dưới có thẳng hàng hay không. Chụp X-quang cánh cắn cũng có thể phát hiện được sự mất xương đối với những trường hợp bị nhiễm trùng nặng hay viêm nướu nặng.
Chụp X-quang cắn (Occlusal): Phương pháp này sẽ cho thấy sàn miệng hoặc vòm miệng và thường được sử dụng để tìm kiếm những răng chưa gãy ở nướu hay xương hàm, răng bổ sung, hở hàm ếch trong vòm miệng, u nang, mụn nhọt hay bất kỳ một sự phát triển bất thường nào của các mô trong khoang miệng. Ngoài ra, Chụp X-quang cắn cũng thường được sử dụng trong những trường hợp muốn tìm kiếm vật lạ ở trong khoang miệng.
Chụp X quang toàn cảnh (Panoramic): Khi sử dụng phương pháp này sẽ thấy được toàn bộ răng, hàm răng, các xoang ở mũi cùng với khớp thái dương. Chụp X quang toàn cảnh sẽ không thể phát hiện ra những lỗ răng sâu cùng với một số vấn đề khác về răng như: răng, tăng trưởng vững chắc (khối u), u nang, nhiễm trùng và gãy xương.

Hình ảnh chụp X-quang có thể được gửi qua máy tính để lưu giữ lại.

Chụp X-quang quanh chóp là phương pháp sẽ được sử dụng trong lần kiểm tra răng miệng đầu tiên. Trong những lần kiểm tra răng sâu sẽ sử dụng phương pháp chụp x-quang cánh cắn. Đôi khi chụp x-quang toàn cảnh có thể sẽ được chỉ định trong một vài trường hợp. Tùy theo từng dấu hiệu bệnh và độ tuổi của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phương pháp chụp x-quang phù hợp nhất.

Vai trò của chụp X-quang răng

Các bác sĩ có thể dựa vào những phương pháp chụp x-quang răng để xác định rõ những vấn đề về răng miệng ở bên trong. Chính vì thế, những phương pháp chụp x-quang răng có vai trò rất quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh răng miệng.

Phát hiện được một số vấn đề ở trong khoang miệng như răng sâu, những tổn thương ở phần xương hỗ trợ răng hoặc những chấn thương xảy ra đối với răng. Chụp x-quang răng có thể phát hiện sớm những vấn đề về răng miệng trước khi xuất hiện triệu chứng lâm sàng.
Phát hiện ra những chiếc răng không mọc đúng vị trí hay những răng bị xuyên sâu vào trong nướu. Răng cấm chính là những chiếc răng mọc sát nhau và xuyên qua nướu răng.
Có thể phát hiện được dấu hiệu của u nang, mụn nhọt hay sự phát triển bất thường của những tế bào.
Đối với những trẻ còn răng sữa, chụp x-quang có thể kiểm tra được vị trí và sự phát triển của những chiếc răng vĩnh viễn.
Tìm ra phương pháp điều trị răng có lỗ sâu lớn hoặc những dấu hiệu nguy hiểm, cấy ghép nha khoa, phẫu thuật tuỷ răng, nhổ những chiếc răng khó.
Đưa ra được những phương pháp điều trị răng không thẳng hàng phù hợp nhất.

Nếu như không thực hiện chụp X-quang răng, các bác sĩ nha khoa có thể sẽ bỏ lỡ giai đoạn đầu tiên khi bị sâu răng.

Chụp X-quang răng có ảnh hưởng đến sức khỏe không?

Trên thực tế, bản chất của những tia X có thể khiến cho người tiếp xúc bị nhiễm xạ và gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe nếu như phải tiếp xúc nhiều. Tuy nhiên, tia x dùng để chụp X-quang trong ngành y tế là rất nhỏ và được kiểm soát hoàn toàn nên sẽ không gây ra ảnh hưởng đối với sức khỏe.

Khi tiến hành chụp X-quang, người bệnh luôn luôn được bảo vệ rất kỹ lưỡng bởi 3 yếu tố: phim tốc độ cao, cường độ chụp tháp và thời gian chụp phim ngắn để có thể hạn chế tối đa việc người bệnh bị nhiễm tia. Bên cạnh đó, đầu đèn của máy chụp sẽ chỉ nhắm vào đúng vùng cần chụp nên các bạn sẽ không phải lo lắng quá nhiều tới vấn đề này.

Phòng chụp x quang cũng được bảo vệ bằng vách ngăn chí và áo chì giúp hấp thụ tối đa lượng tia tán xạ. Các kỹ thuật viên và các nhân viên ở trong phòng chụp đều được hỗ trợ rất kỹ lưỡng về những thao tác và kỹ thuật thực hiện.

Để có thể hạn chế được tối đa sự ảnh hưởng của tia x đối với sức khỏe, hãy lựa chọn chụp X-quang bằng máy chụp X-quang kỹ thuật số và không nên thường xuyên chụp X-quang. Khi sử dụng máy chụp X-quang kỹ thuật số có thể sẽ có máy cảm biến điện tử và có thể theo dõi hình ảnh chụp thông qua màn hình máy tính. Hơn nữa, phương pháp này cũng sử dụng ít tia bức xạ hơn so với chụp X-quang răng bằng phương pháp truyền thống.

Chụp X-quang quanh chóp là phương pháp sẽ được sử dụng trong lần kiểm tra răng miệng đầu tiên

Đối với trẻ em và phụ nữ mang thai

Nếu như bạn đang mang thai, hãy thông báo với bác sĩ trước khi muốn tiến hành chụp X-quang răng. Tuy chụp X-quang răng sẽ chỉ thực hiện ở vùng miệng nhưng có thể thực hiện những biện pháp trì hoãn để những tia bức xạ không thể tiếp xúc được với thai nhi để hạn chế tối đa mức độ ảnh hưởng đối với thai nhi nếu có. Trong trường hợp thai phụ cần phải thực hiện X-quang răng, các nhân viên sẽ giúp bạn trang bị những thiết bị bảo vệ cho thai nhi như: yến chì hoặc áo chì…

Đôi khi trẻ em cũng cần phải thực hiện chụp X-quang răng để có thể kiểm tra cụ thể quá trình mọc răng của trẻ, tránh những vấn đề có thể xảy ra như răng bị mọc lệch, phát hiện răng sâu. Trẻ em cũng sẽ cầm phải mặc những dụng cụ bảo hộ bằng chì để đảm bảo an toàn khi chụp X-quang răng.

Khi nào nên đi chụp x-quang răng?

Những người có mắc bệnh hoặc có nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng nên tiến hành chụp X-quang răng để xác định chính xác tình trạng của mình. Tuy nhiên, những người không bị sâu răng hoặc không có nguy cơ có những lỗ sâu cũng nên thực hiện chụp X-quang răng để có thể phát hiện kịp thời những nguy cơ.

Trẻ em nên thực hiện chụp X-quang cánh cắn 1 – 2 năm một lần
Thanh thiếu nên thực hiện chụp X-quang cánh cắn 1.5 – 3 năm một lần
Người lớn nên thực hiện chụp X-quang cánh cắn 2 - 3 năm một lần

Nếu như có lỗ sâu ở trên răng hoặc những người bị sâu răng nên thực hiện phương pháp chụp X-quang:

Trẻ em nên thực hiện chụp X-quang cánh cắn 6 đến 12 tháng một lần
Người lớn nên thực hiện chụp X-quang cánh cắn 6 tháng đến 1.5 năm một lần

Đối với những trẻ ở trong độ tuổi từ 5 cho tới 6 tuổi, lúc này trẻ đã bắt đầu có những mầm răng vĩnh viễn và bác sĩ nha khoa thường khuyến cáo nên thực hiện phương pháp chụp X-quang để có thể dự báo về những dị tật về cấu trúc răng đồng thời có những biện pháp khắc phục chỉnh nha kịp thời. Hiểu theo một cách đơn giản, chụp X-quang chính là một phương pháp rất cần thiết trong việc dự phòng và điều chỉnh nha ở trẻ em.

Trên đây là một số thông tin quan trọng về chụp X-quang mà các bạn sẽ cần phải nắm được để bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình một cách tốt nhất. Chúc các bạn luôn luôn mạnh khỏe!

Nguồn: cao đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp