Lao hạch cổ là gì? Bệnh lao hạch cổ có nguy hiểm không?

Hiện nay, bệnh lao hạch cổ không quá phổ biến nên nhiều người thường tỏ ra chủ quan đối với căn bệnh này. Tuy nhiên trong thời gian gần đây bệnh lao hạch cổ đang có xu hướng tăng lên, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Trong bài viết sau đây, Trường cao đẳng Y Khoa Phạm Ngọc Thạch sẽ cung cấp cho bạn đọc thông tin về căn bệnh này và đưa ra lời giải đáp cho vấn đề bệnh lao hạch cổ có nguy hiểm hay không.

Số trường hợp mắc bệnh lao hạch cổ đang có xu hướng tăng lên, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ

Bênh lao hạch cổ là gì?

Trước khi tìm hiểu bệnh lao hạch cổ có nguy hiểm hay không thì chúng ta cần phải hiểu được bệnh lao hạch cổ là gì. Lao hạch cổ là một trong những loại lao ít gây ra nguy hiểm nhất, không dẫn đến tử vong nhưng lại rất phổ biến và thường kéo dài. Bệnh lao hạch cổ gây ra trở ngại lớn đối với sinh hoạt hàng ngày, thường để lại nhiều di chứng và để lại sẹo gây mất thẩm mỹ cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh.

Theo số liệu thống kê của bệnh viện phổi trung ương vào năm 1985, tỷ lệ bệnh lao hạch cổ ở người lớn chiếm tới 20% tổng số trường hợp bị lao ngoài phổi, tỷ lệ trẻ em mắc bệnh lao hạch cổ là 13%. Với những con số này thì chúng ta hoàn toàn không nên coi nhẹ căn bệnh này.

Hiện nay, có 2 loại lao hạch cổ rất phổ biến chính là: lao hạch ngoại vi và lao hạch khí phế quản. Nếu như lao hạch ngoại vị phổ biến với mọi lứa tuổi thì bệnh lao hạch khí phế quản chỉ gặp chủ yếu ở trẻ em.

Tỷ lệ người bị mắc bệnh lao hạch cổ trên thế giới hiện nay tương đối lớn và có thể bắt gặp ở mọi lứa tuổi. Chính vì thế, chúng ta cần phải đề phòng cẩn thận phòng tránh căn bệnh này.

Những triệu chứng của bệnh lao hạch cổ

Để đề phòng bệnh lao hạch cổ gây ra những biến chứng nguy hiểm vì không được điều trị kịp thời, chúng ta cần phải nắm được triệu chứng của bệnh để phát hiện trong và điều trị bệnh trong thời gian sớm nhất. Hiện nay, bệnh lao hạch cổ đang được chia ra làm 3 thể là:

Thể khối u
Thể viêm hạch và viêm quanh hạch
Thể viêm hạch thông thường

Đối với mỗi thể bệnh khác nhau sẽ có những biểu hiện khác nhau. Biểu hiện cụ thể đối với từng thể bệnh như sau:

Viêm hạch thông thường: ở răng, miệng, mũi… xuất hiện những tổn thương tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn lao dễ dàng xâm nhập vào sau đó trú ngụ và phát triển tại đó dẫn đến bệnh lao hạch. Các hạt hạch rất nhỏ và thường lẫn vào các mô xung quanh. Có thể sờ thấy khi hạch nổi ra bên ngoài da vì lúc đó hạch đã sưng to. Đối với viêm hạch thông thường sẽ không cảm thấy đau khi sờ vào và hạch cũng phát triển chậm. Thời gian điều trị lao hạch cổ sẽ tùy thuộc vào thể lao mà người bệnh nhiễm phải.
Viêm hạch và viêm quanh hạch hay còn được gọi là viêm hạch do nhiễm khuẩn: Khi hạch bị sưng to và đỏ, sờ vào cảm thấy đau, khi sử dụng thuốc kháng sinh có thể giúp cho tình trạng này bị giảm bớt và kích thước hạch cũng sẽ giảm dần thì đây chính là viêm hạch do nhiễm khuẩn. Nếu hạch lúc sưng lúc không sưng, lúc đau lúc lại không đau có thể là hạch bị viêm do bị nhiễm khuẩn thông thường.
Hạch khối u: Nếu như hạch to, cứng và phát triển nhanh hơn, hạch có chân lan tỏa đến các mô xung quanh thì đây có thể là hạch ung thư hoặc hạch di căn ung thư.

Bệnh lao hạch cổ có nguy hiểm không?

Bệnh lao hạch cổ nếu như không được điều trị kịp thời và dứt điểm thì có thể phát triển nhanh tạo thành những biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe của người bệnh. Bệnh lao hạch cổ sẽ thường phát triển qua 3 giai đoạn:

Giai đoạn đầu: Hạch có kích thước to nhỏ không đều nhau và bắt đầu sưng to lên. Các hạch chưa dính vào nhau và chưa dính vào da của người bệnh nên còn di động.
Giai đoạn sau: hạch cùng với các vùng xung quanh hạch bắt đầu bị viêm, trong giai đoạn này các hạch đã bắt đầu dính vào nhau thành từng mảng cùng với các mô ở xung quanh và hạn chế di động.
Giai đoạn cuối cũng chính là giai đoạn nhuyễn hóa của bệnh lao hạch cổ, các hạch sẽ bắt đầu mềm dần, vùng da ở vùng hạch sưng sẽ bị tấy đỏ nhưng không đau và cũng không cảm thấy nóng. Khi hạch bị vỡ ra sẽ gây ra những lỗ rò rất lâu liền và miệng của lỗ rò thường tím ngắt và tạo ra những vết sẹo lồi, nhăn nhúm…

Các giai đoạn của bệnh lao hạch cổ thường khá rõ ràng. Nếu để bệnh càng lâu thì càng dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng không thể lường trước được. Khi bị mắc bệnh lao hạch cổ rất hiếm trường hợp có sức khỏe bình thường, có những trường hợp bị bội nhiễm gây ra tổn thương phổi, xương… thường sẽ có những biểu hiện rất cụ thể và nghiêm trọng.

Đối với thể khối u, bệnh lao hạch cổ sẽ xuất hiện khối u ở cổ với một hoạc nhiều hạch nổi to, sau đó dính thành một khối nhưng không gây đau, di động, sờ chắc và không có tình trạng viêm ở quanh hạch; khi khối u phát triển to dần sẽ chiếm gần hết phần cổ khiến cho cổ bị bạnh ra. Nếu như đẻ bệnh tiến triển đến giai đoạn này sẽ rất khó có thể điều trị dứt điểm.

Nhìn chung, bệnh lao hạch cổ là một chứng bệnh dễ điều trị khỏi hơn rất nhiều so với những căn bệnh khác. Thời gian điều trị bệnh sẽ tùy thuộc vào thể trạng của từng người bệnh nhưng sẽ thường kéo đào trong khoảng 4 - 7 tháng. Đối với những trường hợp bị lao không thành mủ, u lympho lao hạch, khu trú, di động có thể điều trị bằng phương pháp cắt bỏ hạch. Lao hạch cổ ở trẻ em có thể khỏi hoàn toàn nếu được điều trị toàn thân mà không cần phải phẫu thuật cắt bỏ. Đối với trẻ em không nên thực hiện cắt bỏ hạch sớm vì hạch có vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ cho cơ thể của trẻ chống lại sự xâm nhập của trực khuẩn lao.

Bệnh lao hạch cổ là một chứng bệnh dễ điều trị khỏi hơn rất nhiều so với những căn bệnh khác

Bệnh lao hạch cổ có bị lây hay không?

Không giống với bệnh lao phổi, bệnh lao hạch cổ là một căn bệnh không lây lan cho những người xung quanh. Vi khuẩn lao chỉ khu trú và phát triển ở trong hạch và sẽ không bùng phát ra bên ngoài.

Tuy nhiên, các điều trị bệnh lao hạch cổ cũng sẽ tương tự như bệnh lao phổi và thường được điều trị chủ yếu bằng phương pháp nội khoa như sử dụng các loại thuốc để điều trị theo từng giai đoạn để gây ức chế và tiêu diệt những vi khuẩn lao. Nhìn chung, khi thấy cơ thể xuất hiện những triệu chứng của bệnh lao phổi cần phải đi khám ngay và áp dụng đúng chỉ định điều trị, không làm ảnh hưởng đến những người xung quanh.

Cách tốt nhất để có thể phòng tránh bệnh lao hạch cổ chính là nâng cao sức đề kháng, đặc biệt là đối với trẻ em để không gặp phải tình trạng mãn tính vì đây chính là điều kiện rất tốt để cho các trực khuẩn lao xâm nhập vào cơ thể.

Ngoài ra, cần phải thường xuyên vệ sinh răng miệng sạch sẽ, nên đánh răng 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ. Khi đã bị chẩn đoán mắc bệnh lao hạch cổ cần phải kiên trì điều trị theo chỉ định của bác sĩ để bệnh không bị tiến triển nặng hơn.

Các phương pháp điều trị bệnh lao hạch cổ

Tất cả những ngường bệnh bị lao nói chung và những người bị lao hạch cổ nói riêng cần phải được chẩn đoán để xác định đúng bệnh và nhận được chỉ định điều phù hợp của các bác sĩ điều trị chuyên khoa. Bệnh lao hạch cổ có thể điều trị bằng ngoại khoa và nội khoa.

Điều trị nội khoa: Người bệnh sẽ cần phải tuân theo điều trị của bác sĩ. Cần phải uống thuốc điều trị đúng thời gian, liều lượng và tuyệt đối không được bỏ sót liều nào. Sau khoảng 2-3 tháng sẽ điều giai đoạn điều trị tấn công, đến tháng thứ 5, thứ 8 sẽ chuyển sang giai đoạn điều trị duy trì và bệnh nhân sẽ cần phải thực hiện xét nghiệm lại.

Tuy nhiên, khi đã sử dụng được thuốc điều trị lao trong khoảng vài tuần, nếu thấy bệnh đã có dấu hiệu thuyên giảm, tình trạng cơ thể cảm thấy cơ chuyển biến tích cực, cảm thấy khỏe hơn, ăn ngon miệng hơn, tăng cân thì vẫn phải tiếp tục điều trị vì bệnh vẫn chưa khỏi hoàn toàn, cần phải điều trị đủ 8 tháng.

Thời gian điều trị bệnh lao hạch cổ sẽ kéo dài bao lâu phụ thuộc rất lớn tới việc người bệnh có bỏ dở quá trình điều trị bệnh hay không. Nếu như bệnh nhân tự ý ngưng sử dụng thuốc điều trị không theo đúng chỉ định của bác sĩ hoặc sử dụng thuốc không đủ 8 tháng, khi thấy bệnh đã bắt đầu thuyên giảm tự ý bỏ dở việc điều trị. Đối với những trường hợp này, không những không thể điều trị khỏi bệnh mà còn khiến cho bệnh nhanh tái phát trở lại hơn. Nghiêm trọng hơn là các vị khuẩn lao có thể sẽ trở nên kháng thuốc khiến cho việc điều trị bệnh sau này trở nên khó khăn và tốn kém hơn.

Điều trị ngoại khoa: Chúng ta cũng có thể sử dụng phương pháp phẫu thuật cắt bỏ hạch để điều trị bệnh lao hạch cổ. Phương pháp này thường được áp dụng đối với những trường hợp lao hạch di động, lao hạch ở giai đoạn khu trú, lao không thành mủ, u lympho lao hạch.

Với những thông tin trong bài viết trên đây, chắc hẳn các bạn đã có thể hiểu được bệnh lao hạch cổ là gì và căn bệnh này có nguy hiểm hay không. Khi thấy cơ thể mình xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh hãy đến các trung tâm y tế chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp nhất. Người bệnh cũng cần phải đặc biệt lưu ý tuân theo đúng chỉ định điều trị của bác sĩ để nhanh chóng khỏi bệnh, tránh làm cho bệnh càng ngày càng trở nên trầm trọng, khó điều trị hơn.