Hội chứng lyell là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị bệnh

Chúng ta cần phải hết sức phòng ngừa hội chứng lyell vì khi gặp phải hội chứng này sẽ để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Hội chứng lyell là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị bệnh như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!

Hội chứng lyell là một hội chứng hoại tử thượng bì do cơ thể bị nhiễm độc

Hội chứng lyell là gì?

Hội chứng lyell là một hội chứng hoại tử thượng bì do cơ thể bị nhiễm độc. Hội chứng này sẽ gây ra nhiều triệu chứng ở trên da, nội tạng và lớp niêm mạc. Bệnh thường bắt đầu bởi những vết ban đỏ và sẽ tiến triển nặng dầu. Sau đó trên những vùng da bị tổn thương xuất hiện những bọng nước to dẫn đến hoại tử từng mảng lớn trên lớp biểu bì giống như bị bỏng ở nhiệt độ cao.

Hầu hết các trường hợp mắc hội chứng Lyell đều là do bị dị ứng thuốc và đây cũng chính là triệu chứng lâm sàng nặng nhất của tình trạng bị dị ứng thuốc. Tiên lượng của hội chứng Lyell rất nặng và có nguy cơ dẫn đến tử vong rất cao. Nguyên nhân dẫn đến tử vong đều là do không có phương pháp điều trị hiệu quả ngay từ ban đầu.

Theo số liệu thống kê mà chúng tôi đã tổng hợp lại, ở Việt Nam khoảng hơn 50%, ở Mỹ chiếm khoảng 35% số ca mắc bệnh. Hội chứng Lyell khởi phát cũng giống như hội chứng Stevens - Johnson nhưng những tổn thương ở hốc tự nhiên sẽ tiến triển lan khắp cơ thể với những mảng da bị tách ra.

Hội chứng Lyell rất khác với những biểu hiện bị dị ứng do những nguồn gây bệnh khác gây ra. Xét về bệnh học, hầu hết tất cả những trường hợp bị dị ứng đều đặc trưng bởi phản ứng trực tiếp của cơ thể đối với chất gây dị ứng nhưng đối với hội chứng Lyell thì xảy ra khi hợp chất protein gây dị ứng hiện diện trong các tế bào của lớp biểu bì, làm cho lớp da trên cùng trở thành vật “lạ” với cơ thể và dẫn đến cơ thể không tiếp nhận nó. Kết quả của tình trạng này chính là cơ thể sẽ phân hủy nhanh chóng chất lạ do đó phá hủy cả lớp biểu bì của cơ thể. Chất gây dị ứng sẽ phụ thuộc vào từng đối tượng cụ thể. Thậm chí những loại thuốc có vẻ vô hại nhưng cũng có thể tạo ra phản ứng mạnh đối với một số trường hợp.

Nguyên nhân gây ra hội chứng Lyell

Thuốc là một trong những yếu tố có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của bệnh dị ứng trong đó bao gồm cả hội chứng Lyell. Nhiều nhà khoa học đã chứng minh được rằng các chất kháng khuẩn là nguyên nhân gây ra những phản ứng đầu tiên của cơ thể. Tuy nhiên, tình trạng dị ứng có thể sẽ được kích hoạt bởi bất kỳ một loại thuốc nào tùy thuộc vào các trường hợp khác nhau. Điều này xảy ra thường là do cơ thể tăng độ nhạy cảm đối với những chất tác động lên cơ thể.

Nguyên nhân gây ra tình trạng dị ứng có thể là bất cứ chất gì đi vào cơ thể thông qua những con đường khác nhau như: ăn uống, bôi, tiêm hoặc do hít phải. Có đến 77% trường hợp mắc bệnh là do thuốc và 23% là do tự phát.

Kháng khuẩn được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng dị ứng đầu tiên. Hội chứng Lyell thường xuất hiện ở những người đang bình thường sau khi sử dụng một số loại thuốc nào đó trong khoảng từ 10 đến 30 ngày. Trường hợp sớm nhất có thể là có triệu chứng sau 1 ngày sử dụng thuốc, thời gian trung bình là khoảng 14 ngày nhưng cũng có những trường hợp lên đến 40 ngày mới xảy ra phản ứng. Phần lớn, các trường hợp mắc phải hội chứng Lyell thường dùng hơn một loại thuốc, có người dùng từ 4 – 5 loại thuốc khác nhau.

Trong những loại thuốc có thể gây ra dị ứng thì thuốc kháng viêm Steroid chiếm 43%, tiếp theo là thuốc Sulfamid chiếm 25%, các loại thuốc chống co giật chiếm 10% và những loại thuốc khác như: kháng herpes, hydantoine, haloperidol, thuốc kháng lao… chiếm khoảng 4%.

Bên cạnh đó, hội chứng Lyell cũng có thể xảy ra do cơ thể bị nhiễm trùng, tiêm huyết thanh hoặc tiêm vắc xin phòng bệnh. Một số trường hợp không xác định được nguyên nhân gây bệnh chính xác.

Phản ứng của cơ thể đối với một chất lạ trong hội chứng Lyell sẽ phát triển rất nhanh và thường có diễn biến trong khoảng vài ngày

Dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Lyell

Phản ứng của cơ thể đối với một chất lạ trong hội chứng Lyell sẽ phát triển rất nhanh và thường có diễn biến trong khoảng vài ngày. Cơ thể tăng nhiệt độ đột ngột sau đó những nốt phát ban xuất hiện và bao phủ toàn bộ cơ thể. Chỉ trong khoảng 1 vài ngày sẽ thấy những vết phồng rộp xuất hiện ở trên da giống như triệu chứng lâm sàng khi bị bỏng. Lớp biểu bì trên cơ thể tại những nơi có nhiều xuất huyết bị bong tróc.

Bên cạnh đó, hội chứng Lyell còn có thể gây ra tổn thương đối với lớp màng nhầy.Điều này không chỉ xảy ra ở bên ngoài – môi, kết mạc, bộ phận sinh dục mà còn có thể xảy ra ở lớp vỏ bọc của các cơ quan nội tạng. Khi lớp màng nhầy bị nổi phát ban dẫn đến phát triển những quá trình viêm bên trong vùng bị tiêu hủy.

Những hiện tượng ngộ độc trong hội chứng Lyell tiến triển rất nhanh. Khi nhiệt độ cơ thể tăng cao sẽ dẫn đến tình trạng mất nước, biểu hiện đặc trưng nhất chính là lơ mơ, yếu sức, mất phương hướng. Máu đông lại sẽ gây khó khăn đối với việc lưu thông máu trong lòng mạch và gián đoạn việc cung cấp máu cho các cơ quan nội tạng như tim, thận, gan.

Nhìn chung các dấu hiệu cho các trường hợp dị ứng từ nhẹ đến nặng có thể gặp là:

Tổn thương da:

Hồng ban đa dạng.
Dát đỏ giống ban sởi hoặc hồng ban lan toả.
Bọng nước căng giống như bị bỏng nhiệt. Những tổn thương sẽ nhanh chóng lan rộng, đỏ sẫm, những đám da bị trợt. Bệnh nhân có cảm giác nóng, đau rát, dấu hiệu Nikolsky (+).

Tổn thương niêm mạc:

Sưng đỏ, phù mắt, khó mở mắt.
Loét giác mạc thường có cả ở hai mắt.
Viêm giác mạc, viêm kết mạc có mủ.
Sợ ánh sáng do đau.
Viêm loét niêm mạc âm đạo, âm hộ.
Trợt loét niêm mạc thực quản, dạ dày, tá tràng, ruột.
Viêm loét miệng, trợt niêm mạc miệng, loét họng hầu.

Dấu hiệu toàn thân:

Người mệt mỏi, bán hôn mê thậm chí hôn mê.
Sốt: 39 – 40 0C (hầu như bao giờ cũng có).
Viêm phổi, viêm phế quản, phù phổi cấp.
Xuất huyết tiêu hóa có thể nhẹ hoặc nặng.
Viêm gan (tăng men transaminase).
Viêm cầu thận tăng creatinin, ure...
Viêm tụy cấp.
Tổn thương tại cơ quan tạo máu: hạ bạch cầu, hạ tiểu cầu.
Rối loạn nước và điện giải.

Có thể bạn sẽ gặp phải một số triệu chứng khác mà chúng tôi không đề cập đến trong bài viết sau đây. Do đó, nếu như bạn có bất kỳ biểu hiện bất thường nào của cơ thể khi sử dụng thuốc hoặc ăn uống thức ăn lạ nên nhanh chóng tới trung tâm y tế để nhận được sự hỗ trợ của các bác sĩ.

Phương pháp điều trị hội chứng Lyell

Khi thấy cơ thể xuất hiện những triệu chứng đầu tiên của hội chứng Lyell thì hãy nhanh chóng nhập viện để được chăm sóc và điều trị kịp thời. Phương pháp điều trị bệnh kịp thời chính là yếu tố có vai trò tiên quyết đến việc chữa trị và cứu sống bệnh nhân. Các phương pháp điều trị hội chứng Lyell đều nhằm mục đích chính là chống lại sự nhiễm độc của cơ thể. Bên cạnh đó, điều thực sự cần thiết chính là cân bằng lượng nước cùng với chất điện giải giúp duy trì tuần hoàn máu cùng với chức năng của các cơ quan khác trong cơ thể.

Việc điều trị hội chứng Lyell phải tác động tại chỗ đối với những vùng da bị ảnh hưởng. Bôi thuốc, xịt thuốc đặc trị sẽ thúc đẩy quá trình là lành những vùng da trên cơ thể bị tổn thương. Đối với lớp niêm mạc miệng thì người bệnh có thể súc miệng sạch sẽ hoặc ngậm các loại nước thảo dược.

Chăm sóc, điều trị bệnh nhân mắc hội chứng Lyell rất quan trọng và cần phải dựa trên những nguyên tắc chăm sóc cho bệnh nhân bị bỏng. Bệnh nhân sẽ chỉ được sử dụng băng gạc vô trùng tại bệnh viện, trang bị đèn diệt khuẩn và duy trì một nhiệt độ nhất định.

Trong trường hợp hội chứng Lyell đã phát triển mạnh thì bệnh nhân sẽ cần phải được điều trị bằng phương pháp lọc máu. Phương pháp lọc máy được áp dụng hướng tới 2 tác dụng là giảm các chất độc hại và bình thường hóa hệ thống miễn dịch, tóm lại giúp thúc đẩy phục hồi.

Nếu bạn có một phản ứng dị ứng thì không nên tự động uống thuốc, vì điều này có thể dẫn đến các hậu quả rất tiêu cực.

Bên cạnh đó, chế độ ăn uống phù hợp cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh rất hiệu quả. Nên ăn đồ ăn lỏng, nguội, đảm bảo đủ dinh dưỡng, nhiều đạm tốt nhất là sữa, cháo dinh dưỡng, ăn nhiều bữa, cần thiết có thể ăn qua sonde.

Trên đây chính là những thông tin liên quan đến hội chứng Lyell mà chúng tôi đã tổng hợp lại. Hội chứng Lyell là một tình trạng rất nguy hiểm đối với tính mạng. Do đó, hãy nắm chắc những kiến thức quan trọng này để bảo vệ sức khỏe một cách tốt nhất.

Nguồn: cao đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp