CDC: Sốc phản vệ do vaccine Covid-19 gấp 10 lần cúm, nhưng tiêm phòng vẫn cần thiết

Các phản ứng nghiêm trọng với vaccine Covid-19 vẫn “cực kỳ hiếm”

Một nghiên cứu được công bố hôm 6-1 trong báo cáo hàng tuần của CDC Mỹ cho thấy, theo thống kê từ ngày 14 đến 23-12, đã xác định được 21 trường hợp bị sốc phản vệ sau khi tiêm 1.893.360 liều vaccine Pfizer - BioNTech. Trong số này, 71% xảy ra trong vòng 15 phút đầu tiên sau khi tiêm vaccine.

Trong một cuộc họp báo với các phóng viên, cơ quan y tế công cộng Mỹ cho biết, các phản ứng dị ứng đang xảy ra với tỷ lệ 11,1 trên 1 triệu ca tiêm chủng. Tỷ lệ này cao hơn 10 lần so với vaccine cúm là 1,3 trên 1 triệu mũi tiêm.

Nhân viên y tế được tiêm vaccine Covid-19 của Pfizer - BioNTech tại Bệnh viện Jackson Memorial ở Miami, Florida, Mỹ, ngày 15-12-2020. Ảnh Reuters. 

Tuy nhiên, quan chức cấp cao của CDC Mỹ Nancy Messonnier cho rằng, các phản ứng nghiêm trọng vẫn “cực kỳ hiếm” và nhấn mạnh sự cần thiết phải tiêm phòng Covid-19 khi mối đe dọa tử vong và mắc bệnh hiểm nghèo do virus SARS-CoV-2 đã cướp đi sinh mạng của hơn 357.000 người ở Mỹ là lớn hơn nhiều.

Bà Messonnier nói: “Chúng tôi biết cách điều trị sốc phản vệ và chúng tôi đã đưa ra các điều khoản để bảo đảm tại các điểm tiêm chủng, những người tiêm vaccine được sẵn sàng điều trị sốc phản vệ".

Theo nghiên cứu của CDC Mỹ, 21 trường hợp bị sốc phản vệ có độ tuổi từ 27 đến 60 tuổi, với độ tuổi trung bình là 40, và tất cả trừ hai trường hợp đều được điều trị bằng epinephrine.

Trong đó, có 19 trường hợp (chiếm 90%) xảy ra ở phụ nữ và thời gian khởi phát triệu chứng trung bình là 13 phút, nhưng dao động từ hai đến 150 phút.

Bốn trường hợp (19%) bệnh nhân phải nhập viện, trong đó có ba bệnh nhân được chăm sóc đặc biệt, và 17 trường hợp (81%) được điều trị trong khoa cấp cứu. Có một người được cho là đã xuất viện hoặc hồi phục tại thời điểm nghiên cứu, và không có trường hợp tử vong.

Các triệu chứng bao gồm phát ban, cảm giác cứng họng, sưng lưỡi, khó thở, khàn giọng, sưng môi, buồn nôn và ho khan kéo dài.

CDC Mỹ cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ các sự cố phản ứng dị ứng và có kế hoạch đăng thông tin cập nhật hàng tuần trên trang web của mình.

Cơ quan này cũng kêu gọi các địa điểm cung cấp vaccine không chỉ được chuẩn bị để nhận biết các phản ứng dị ứng nghiêm trọng, được gọi là phản vệ, mà còn được đào tạo về cách điều trị và nhận biết khi nào các bệnh nhân cần được chuyển đến bệnh viện để được chăm sóc thêm.

Tìm nguyên nhân dị ứng với vaccine Covid-19

Cho đến nay, Mỹ đã cho phép sử dụng hai loại vaccine để sử dụng khẩn cấp - một loại do Pfizer phát triển và một loại do Moderna phát triển.

Cả hai đều dựa trên công nghệ mRNA tiên tiến và các nhà chức trách đã cảnh báo tương tự cho cả hai loại vaccine, khuyến cáo những người có tiền sử dị ứng với các thành phần của vaccine tránh dùng chúng. Những người bị phản ứng nghiêm trọng với liều đầu tiên cũng được yêu cầu không dùng liều thứ hai.

Theo các quan chức CDC Mỹ, có 28 người được tiêm vaccine Covid-19 do Pfizer - BioNTech phát triển đã bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Họ cũng ghi nhận một trường hợp sốc phản vệ, gây sưng họng và khó thở, sau khi một người được tiêm vaccine của Moderna.

Các quan chức cho rằng sự khác biệt phần lớn là do vaccine của Pfizer - BioNTech được cấp phép sớm hơn so với mũi tiêm của Moderna và cho biết các biện pháp phòng ngừa áp dụng cho cả hai.

Trước đó, cơ quan quản lý y tế của Anh đã cảnh báo, bất kỳ ai có tiền sử sốc phản vệ, hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng với thuốc hoặc thực phẩm, không nên tiêm vaccine Pfizer - BioNTech.

Theo bà Messonnier, các cuộc điều tra đang được tiến hành để xác định nguyên nhân gây ra dị ứng.

Hiện vẫn chưa có đủ dữ liệu để biết tỷ lệ sốc phản vệ đối với vaccine của Moderna vì mới chỉ được cấp phép ở Mỹ một tuần sau khi đã triển khai vaccine của Pfizer, hoặc liệu có sự khác biệt đáng kể giữa hai loại vaccine này hay không.

Giả thuyết ban đầu về nguyên nhân của các phản ứng dị ứng là sự hiện diện của hợp chất polyethylene glycol (PEG), chưa từng được sử dụng trong vaccine đã được phê duyệt trước đây, nhưng được tìm thấy trong các sản phẩm hàng ngày như thuốc nhuận tràng, dầu gội và kem đánh răng.

Cả vaccine Pfizer và Moderna đều sử dụng các phân tử PEG như một phần của lớp vỏ bảo vệ xung quanh thành phần chính của chúng là mRNA mang các chỉ dẫn di truyền đến các tế bào.

Nguồn tổng hợp: Cao đẳng Y Dược TPHCM tổng hợp