Bệnh tự miễn là gì? Có chữa khỏi được không?

Thông thường hệ miễn dịch ở người sẽ luôn tồn tại nhằm đảm bảo chức năng trong cơ thể để chống lại sự xâm nhập của những loại vi khuẩn gây bệnh. Thế nhưng khi hệ thống này bị rối loạn thì nó sẽ tấn công lại tế bào trong cơ thể, có thể sinh ra bệnh tự miễn. Trong chuyên mục bài viết hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu về loại bệnh này, hãy cùng theo dõi nhé.

Bệnh tự miễn là gì?

Bệnh tự miễn là nhóm bệnh xảy ra do bộ máy hệ miễn dịch bị mất khả năng phân biết những kháng nguyên trong cơ thể và bên ngoài. Do một lý do nào đó mà kháng nguyên trong cơ thể trở thành vật lạ, tự kháng thể của cơ thể để chống lại những kháng nguyên đó và gây ra bệnh tự miễn.

>>Xem thêm: Bệnh lao phổi có nguy hiểm không? Có chữa khỏi được không?

Nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh tự miễn là bệnh gì, thì các chuyên gia bác sĩ cho rằng bệnh chủ yếu xảy ra với trẻ em hay người đứng tuổi trong độ tư 20 – 40 tuổi. Thường thì trẻ em và người cao tuổi sẽ ít gặp bệnh này hơn, nam giới sẽ mắc bệnh ít hơn nữ giới.

Bệnh tự miễn tiến triển theo từng đợt và có diễn biến phức tạp nặng dần, đa dạng từ cấp tính, tối cấp cho đến tình trạng nhẹ, dai dẳng. Bệnh có tính chất gia đình và di truyền qua các thế hệ. Khi mắc phải bệnh này thì chúng có thể làm tổn thương đồng thời các cơ quan trong cơ thể, gây nguy hiểm tính mạng. Do vậy mà bệnh tự miễn cần phải được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Tại sao lại gây ra bệnh tự miễn?

Hiện nay, y học hiện đại đã xác định được những nguyên nhân bệnh tự miễn chính ở đa số trường hợp bệnh như sau:

• Do ô nhiễm môi trường: Một số bệnh tự miễn như Lupus ban đỏ có thể nghiêm trọng hơn khi môi trường sống của người bệnh bị ô nhiễm. Những hóa chất gây hại cho cơ thể như thuốc nhuộm tóc, thuốc trừ sâu, thủy ngân, bao ni lông…đều được xem là cơ thể gây tổn hại trực tiếp đến hệ miễn dịch của cơ thể. Trong trường hợp này thì bệnh tự miễn do các mô trong cơ thể bị tổn thương và biến đổi.
• Do mất cân bằng vi khuẩn trong đường ruột: Hiện có hàng tỉ vi khuẩn sống trong đường ruột có vai trò điều hòa hệ miễn dịch. Tuy nhiên một thực tế cho thấy hiện nay tình trạng lạm dụng quá nhiều thuốc kháng sinh và thuốc ngừa thai có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột gây ra bệnh tự miễn và chứng rối loạn hệ miễn dịch trong cơ thể.
• Do nhiễm trùng: Một nguyên nhân khá phổ biến gây ra những bệnh tự miễn về viêm cột sống và sốt thấp khớp đó là do nhiễm trùng…Bệnh xảy ra do những tế bào trong cơ thể tương tự như vi trùng. Khi đó hệ miễn dịch thay vì phải tiêu diệt vi trùng thì chúng lại tấn công vào chính những tế bào trong cơ thể.
• Do thiếu hụt Vitamin D: Có thể bạn chưa biết vitamin D đóng vai trò rất quan trọng với hệ miễn dịch, qua đó chống lại những tác nhân gây ung thư, ngăn ngừa sự gắn kết của những thành phần chống lại hệ miễn dịch trong cơ thể.
• Do hội chứng rò ruột: Tình trạng xáo trộn vi khuẩn trong đường ruột thì việc tiêu hóa cũng trở lên kém hiệu quả hơn, khiến cho màng nhầy bị tổn hại. Khi đó thì hàng rào phân cách ruột và máu sẽ bị hóa giải. Những phần tử thức ăn trong ruột thừa cơ hội đó để di chuyển vào máu, qua đó sẽ tạo gánh nặng cho hệ miễn dịch khiến cho chúng có sự thay đổi dẫn đến việc tự miễn.

Các bệnh tự miễn thường gặp là gì?

Bệnh tự miễn khiến cho người bệnh phải đối diện với nguy hiểm. Do vậy nắm được thông tin về các bệnh tự miễn thường gặp sẽ giúp bạn nhanh chóng ứng phó và điều trị kịp thời:

Các bệnh tự miễn chất tạo keo

Bệnh tự miễn lupus ban đỏ: Bệnh do những tự kháng thể chống lại những kháng nguyên như Ro, AND, và Sm. Chúng thường xảy ra ở trẻ em và nữ giới, làm tổn thương nhưng cơ quan sau trong cơ thể:

Cơ xương khớp: Làm đau, viêm cơ và viêm nhiều khớp

• Da: nốt ban hình thành cánh bướm trên mặt, rụng tóc và loét niêm mạc miệng
• Thận: gây ra hội chứng thận hư
• Phổi: Gây viêm phổi, viêm màng phổi, xơ phổi…
• Với tim mạch: Gây viêm màng ngoài tim khô, viêm cơ tim, co thắt, có dịch, viêm nội tâm mạc, huyết khối mao mạch và nhồi máu cơ tim do tim mạch vành…
• Mắt: Viêm mạch máu võng mạc có thể gây mù, viêm thần kinh tị, khô mắt và viêm loét kết mạc…
• Viêm khớp dạng thấp: Những tự kháng thể HLA, DR1 và DR4 có thể do nguyên nhân khởi phát là Virus Epsteim Barr

Hội chứng Sjogren: Những kháng thể khi chống tế bào thượng bì ống nước bọt, chống kháng nguyên nhân có thể gây nên hội chứng khô nước bọt, khô mắt và mũi.

Về huyết học:

Một số bệnh tự miễn về huyết học bao gồm:

• Bệnh tan máu tự miễn do tự kháng thể chống kháng nguyên bề mặt hồng cầu tự nhiên gây nên
• Bệnh thiếu máu ác tính: nguyên nhân là do những kháng thể chống tế bào hành và tự kháng thể chống FI và Vitamin B12.
• Giảm tiểu cầu tự miễn: Những kháng thể chống tiểu cầu ít xảy ra. Nhưng khi mắc phải nó gây ban xuất huyết giảm tiểu cầu mạn đơn độc hoặc kết hợp với một số bệnh mạn tính khác như thiếu máu, tan máu, lupus ban đỏ hệ thống…
• Giảm bạch cầu do tự kháng thể chống bạch cầu

Về bệnh nội tiết:

Những dược sĩ của các Trường Cao Đẳng Y Dược HCM cho biết bệnh tự miễn có thể gây ra bệnh nội tiết như sau:

• Đái tháo đường tuýp 1: nguyên nhân do những kháng thể kháng đảo Langerhans, kháng Glutamic acid Decarboxylase và kháng tế bào beta.
• Viêm tuyến giáp mạn tính: do những kháng thể chống Thryperoxidase, Thyroglobulin...Bệnh thường gặp ở nữ giới, tuyến giáp có thể lớn hơn hoặc không, thâm nhiễm Lympho.

Một số bệnh tự miễn nội tiết khác:

• Vô tinh trùng tiên phát tự miễn: Tự kháng thể chống tinh trùng
• Addison tiên phát: Tự kháng thể chống vỏ thượng thận
• Suy cận giáp tiên phát: Tự kháng thể chống lại những tế bào chính của tuyến cận giáp.
• Bệnh tự miễn thần kinh:
• Bệnh nhược cơ nặng
• Hội chứng Guillain Barre viêm đa rễ dây thần kinh, gây liệt ngoại biên 2 chi dưới, dịch não tủy: phân ly đạm tế bào
• Xơ cứng rải rác do tự kháng thể chống Myelin thường xảy ra ở bệnh nhân trẻ từ 15 – 40 tuổi với những tổn thương thần kinh đa dạng.

Bên cạnh đó bệnh tự miễn còn có thể gây ra một số bệnh tại một số cơ quan khác như phổi, thận, da và hệ tiêu hóa gan mật…

Bệnh tự miễn có chữa được không?

Bệnh tự miễn gây nên tình trạng trầm trọng cho cơ thể. Do vậy mà khi phát hiện được tình trạng này thì nhiều người rất lo lắng. Để giải đáp được câu hỏi “ bệnh tự miễn có chữa được không?” thì các bác sĩ chuyên khoa cho biết: Hiện nay bệnh tự miễn vẫn chưa có được phương pháp điều trị triệt để. Tuy nhiên thì người bệnh có thể kiểm soát được những phản ứng miễn dịch hoạt động quá mức và tính trạng viêm do bệnh gây nên.

Theo đó khi chữa bệnh tự miễn thì các bác sĩ sẽ áp dụng phương pháp điều trị sau:

Thuốc kháng viêm không chứa steroid như Ibuprofenm naproxen và các thuốc ức chế miễn dịch.

Do vậy khi người bệnh thấy xuất hiện những triệu chứng của bệnh tự miễn thì hãy nhanh chóng báo cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.

Cách phòng tránh bệnh tự miễn như thế nào?

Nhằm phòng tránh bệnh tự miễn và bảo vệ hệ miễn dịch thì người bệnh cần phải duy trì chế độ dinh dưỡng phù hợp, nghỉ ngơi điều độ đồng thời hạn chế hút thuốc lá

Không để cho cơ thể mình quá béo, dẫn đến béo phì bởi nó sẽ làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh tự miễn như viêm khớp vảy nến hay viêm khớp dạng thấp

Hãy duy trì việc thăm khám sức khỏe định kỳ 1 – 2 lần/ năm, qua đó phát hiện ra những bệnh nguy hiểm trong cơ thể bao gồm những bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch. Không chỉ vậy, người bệnh cũng cần phải vận động thường xuyên, chọn môn thể thao phù hợp để tập luyện mỗi ngày

Nếu phát hiện ra mình mắc phải bệnh tự miễn thì hãy nhanh chóng đi khám để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Tốt nhất không được tự ý sử dụng những loại thuốc không rõ nguồn gốc. Bởi nó có thể khiến cho tình trạng bệnh trở lên nghiêm trọng hơn, có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Hiện nay mặc dù y học khá phát triển nhưng vẫn chưa thể chữa khỏi được bệnh tự miễn. Những phương pháp điều trị chỉ mang tính chất điều trị triệu chứng. Do vậy mỗi người hay chủ động nâng cao sức đề kháng và sức khỏe bằng những biện pháp đơn giản hàng ngày. Nếu có thắc mắc gì hãy liên hệ bác sĩ để được điều trị kịp thời. chúc bạn sức khỏe!